Cà chua giữ mãi tuổi xuân cho làn da và vóc dáng
Cà chua là loại thực phẩm vô cùng phổ biến và được ưa chuộng trên toàn thế giới. Bất cứ nền ẩm thực của quốc gia nào cũng đều có phong cách chế biến và thưởng thức loại quả này một cách hấp dẫn tuyệt vời. Bên cạnh đó, chúng còn là thực phẩm hỗ trợ rất nhiều cho cơ thể bởi lượng chất chống oxy hóa dồi dào, khả năng chống viêm và ngăn ngừa các bệnh về thị lực, tim mạch cũng như gìn giữ vẻ đẹp làn da.
Hãy cùng LEEP.APP tìm hiểu thêm về loại thực phẩm tuyệt vời này cùng bài viết dưới đây nhé.
Tìm hiểu về cà chua
Cà chua là loại quả được trồng phổ biến tại các vùng khí hậu ấm áp
Cà chua là loại quả thuộc họ cà (Solanaceae) và có tên khoa học là Solanum lycopersicum, là một loại thực phẩm thuộc mục rau quả. Quả của chúng ban đầu khi còn non có màu xanh và cứng, đến khi chín chúng sẽ dần ngả màu từ vàng đến đỏ. Cà chua có vị hơi chua và ngọt nhẹ, chúng là một loại thực phẩm bổ dưỡng với hàm lượng vitamin A và C dồi dào. Đặc biệt, loại quả này rất giàu lycopene tốt cho sức khỏe, làm đẹp da đẹp tóc, chống lão hóa.
Cà chua là loại thường có thể phát triển với chiều cao từ 1m lên đến 3m tùy giống, tùy cây. Vốn tổ tiên của chúng là một loại cây lâu năm trong môi trường sống ban đầu của chúng nhưng hiện nay chúng đã được trồng như một loại cây cho trái hằng năm tại các vùng khí hậu ôn đới hoặc nhiệt đới gió mùa.
Cà chua có lịch sử lâu đời từ hàng nghìn năm trước vào khoảng năm 500 trước công nguyên. Từ thời xa xưa, đây là cây trồng chủ yếu của người Aztec ở Mexico và được ăn cùng với đậu và ngô. Người Aztec và các dân tộc khác ở khu vực Mesoamerica đã sử dụng loại “trái cây” này theo nhiều cách khác nhau và thậm chí còn coi chúng là một thực phẩm mang giá trị tâm linh.
Loại cà chua ban đầu lần đầu tiên mọc ở các vùng tại khu vực Nam Mỹ, đặc biệt là ở dãy núi Andes từ hàng nghìn năm trước. Vào thời điểm ban đầu, quả cà chua dại trông sần sùi hơn và không ngọt hay mịn như loại quả hiện đại ngày nay. Thời điểm Mỹ còn là thuộc địa, các thủy thủ đã đưa chúng trở về châu Âu và phân phối chúng khắp các thuộc địa của họ ở Caribê và mang chúng đến các vùng của châu Á, bao gồm cả Philippines.
Cà chua phát triển dễ dàng ở những vùng khí hậu ấm áp, vì vậy chúng bắt đầu lan rộng khắp Địa Trung Hải và được trồng rộng rãi vào khoảng năm 1540. Mặc dù hiện nay cà chua là phần không thể thiếu cho một số loại pizza và spaghetti truyền thống của Ý, nhưng ban đầu, cà chua được trồng chủ yếu để trang trí và không được coi là thực phẩm chính cho dân cư bình thường vì chúng không phải lương thực chính yếu như các loại thực phẩm khác. Phải mất vài trăm năm sau đó, các loại cà chua khác nhau xuất hiện trong các công thức nấu ăn như sốt mì Ý marinara, pizza và gà Parmesan và sau đó trở nên phổ biến trên toàn thế giới.
Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ hiện là những nước trồng cà chua hàng đầu trên toàn thế giới. Các giống được trồng trên khắp thế giới bao gồm: cà chua Roma, cherry, heirloom…
Cà chua là một trong những loại thực phẩm chống viêm dễ sử dụng và có hương vị tuyệt vời. Theo nghiên cứu từ khoa công nghệ thực phẩm về dinh dưỡng của chúng tại Đại học Bang North Carolina cho thấy, “cà chua là loại rau được sản xuất và tiêu thụ nhiều thứ hai trên toàn quốc và là một nguồn giàu lycopene, beta-carotene, folate, kali, vitamin C, flavonoid và vitamin E”.
Thành phần dinh dưỡng trong cà chua
Loại quả này chứa nhiều dinh dưỡng, vitamin và các khoáng chất
Theo dữ liệu dinh dưỡng quốc gia của USDA, trong một quả cà chua đã chín (khoảng 123g) có chứa lượng dinh dưỡng như sau:
- Lượng calorie: 22.1
- Carbohydrate: 4.8g
- Protein: 1.1g
- Chất béo: 0.2g
- Chất xơ: 1.5g
- Vitamin C: 15.6mg
- Vitamin A: 1025 IU
- Vitamin K: 9.7 µg
- Kali: 292mg
- Mangan: 0.1mg
- Vitamin B6: 0.1mg
- Folate: 18.4 µg
Ngoài ra trong cà chua cũng bao gồm một số vitamin E, niacin, axít pantothenic, choline, betaine, canxi, sắt, magiê, phốt pho, kẽm, đồng và một số chất khác.
Dựa trên hàm lượng chất dinh dưỡng của chúng, tại sao có thể nói loại thực phẩm này là thực phẩm tốt cho sức khỏe của bạn? Cà chua không chỉ chứa ít calo và là nguồn cung cấp vitamin C và vitamin K dồi dào, mà cà chua còn được coi là thực phẩm có chất chống oxy hóa cao và là một trong những nguồn thực phẩm tốt nhất trên thế giới, đó chính là lycopene. Lycopene gắn chặt với việc tăng cường khả năng miễn dịch và giảm nguy cơ ung thư.
Mặc dù hầu hết mọi người cho rằng lycopene chỉ có nhiều ở cà chua màu đỏ đậm, nhưng nó được cho là có mặt với hàm lượng cao như nhau trong giống hữu cơ màu vàng, xanh hoặc cam. Lycopene được tìm thấy trong cà chua có tác dụng tốt với bệnh nhân ung thư, điều này đã được nghiên cứu kỹ lưỡng khi ngăn chặn sự phát triển của khối u ung thư. Một số người mắc bệnh ung thư đã tham gia vào các nghiên cứu, họ thường có dấu hiệu bớt phát triển tế bào ung thư và khối u ác tính khi bổ sung lycopene liều cao. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi bổ sung lycopene cho những người đàn ông đã mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt, lycopene giúp giảm kích thước của các khối u và ngăn chặn sự lây lan của các tế bào ung thư. Lycopene không chỉ được nghiên cứu nhiều nhất liên quan đến lợi ích dinh dưỡng của cà chua và phòng chống ung thư tuyến tiền liệt, nó cũng được chứng minh rằng có lợi cho việc bảo vệ cơ thể chống lại các loại ung thư khác. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng lượng lycopene cao hơn có thể giúp bảo vệ chống lại ung thư phổi, dạ dày, ruột kết, miệng, vú và cổ tử cung. Ngoài ra, cà chua còn cung cấp nhiều dạng chất chống oxy hóa khác và nhiều loại vitamin, khoáng chất như kali và phốt pho.
Lợi ích sức khỏe từ quả cà chua
Loại thực phẩm này mang đến nhiều lợi ích cho sức khoẻ
Ngăn ngừa ung thư
Các nghiên cứu trong nhiều thập kỷ qua đã phát hiện ra rằng những người ăn nhiều cà chua ít có nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt, đây là dạng ung thư phổ biến nhất ở nam giới Mỹ. Loại thực phẩm này nấu chín đặc biệt có lợi cho việc chống ung thư vì sau khi nấu chín (đặc biệt là với nguồn chất béo như dầu ô liu) chúng càng dồi dào nguồn giàu chất chống oxy hóa carotenoid gọi là lycopene. Các nhà nghiên cứu đã biết về tác dụng tăng cường miễn dịch của thực phẩm có chứa lycopene như một phương pháp điều trị ung thư tự nhiên trong nhiều thập kỷ.
Các nghiên cứu từ những năm 1990 do Trường Y Đại học Harvard thực hiện cho thấy những người đàn ông ăn nhiều cà chua có nguy cơ hình thành ung thư tuyến tiền liệt thấp hơn nhiều so với những người không ăn cà chua.
Một số đàn ông sử dụng cà chua từ các nguồn như nước ép cà chua, nước sốt cà chua và cà chua sống được chứng minh hỗ trợ giảm 30% đến 40% nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Một báo cáo lớn được công bố bởi Bệnh viện Hoàng gia Victoria và Đại học McGill của Montreal đã thực hiện 11 nghiên cứu đối chứng và 10 nghiên cứu về việc sử dụng cà chua, các sản phẩm từ cà chua hoặc lycopene để ngăn ngừa ung thư. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng cà chua có tác dụng bảo vệ cơ thể đáng kể.
Bên cạnh lycopene, cà chua còn chứa nhiều loại hợp chất từ thực vật phytochemical mạnh khác có thể giúp chống lại các bệnh mãn tính lan rộng. Nghiên cứu cho thấy rằng axit phenolic được tìm thấy trong cà chua có khả năng chống lại bệnh ung thư phổi vì khả năng ức chế sự hình thành các hợp chất nitrosamine trong cơ thể.
Hỗ trợ chống viêm
Cà chua có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa và các chất hợp chất từ thực vật phytochemical. Các chất này có hiệu quả để giúp giảm viêm gây bệnh và nhờ đó làm chậm các bệnh liên quan đến tuổi tác như bệnh tim, ung thư, tiểu đường, viêm khớp và suy giảm nhận thức. Một trong những cơ chế có thể có đối với các hoạt động bảo vệ của cà chua là điều chỉnh giảm phản ứng viêm. Chúng giúp ngăn chặn các chất trung gian gây viêm (chẳng hạn như giảm các loại oxy phản ứng), ngăn chặn các cytokine gây viêm được giải phóng và thay đổi đường dẫn tín hiệu oxit nitric.
Tuy nhiên, quá trình chế biến cà chua có thể ảnh hưởng đáng kể đến các chất dinh dưỡng chống viêm này. Nấu ăn ở nhiệt độ cao và kết hợp dầu trong các sản phẩm cà chua có thể tăng khả năng của lycopene nhưng đồng thời có thể làm mất đi đáng kể các chất dinh dưỡng khác. Đó là lý do tại sao bạn nên ăn cả cà chua sống và nấu chín thường xuyên và luân phiên để đảm bảo bổ sung đầy đủ dưỡng chất nhất.
Giúp cải thiện sức khỏe tim mạch
Tại sao cà chua lại tốt nếu bạn có nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến tim? Chất chống oxy hóa trong cà chua đặc biệt là lycopene được biết là có khả năng chống lại tác hại của các gốc tự do và do đó bảo vệ tim chống lại bệnh tật. Bên cạnh đó, chúng cũng giúp ngăn ngừa bệnh tim và các bệnh liên quan như đau tim hoặc đột quỵ. Đây là một thông tin tốt vì bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong số 1 ở Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác.
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng điều trị bằng chiết xuất cà chua giàu chất chống oxy hóa cũng có thể làm giảm huyết áp cao, giảm cholesterol một cách tự nhiên và cải thiện mạch máu. Trong một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2002, những người trưởng thành khỏe mạnh uống lycopene dưới dạng nước ép, nước sốt và viên nang mềm trong một tuần được phát hiện có mức cholesterol bị oxy hóa LDL thấp hơn đáng kể so với nhóm còn lại.
Cà chua cải thiện sức khỏe tim mạch bằng cách tăng cường suy giảm cholesterol xấu LDL, giảm kích thước và thành phần của chúng, giúp ít tích tụ mảng bám và thay đổi chức năng mạch máu. Các nhà nghiên cứu cho rằng nhiều chất dinh dưỡng được tìm thấy trong thực phẩm này một phần hoạt động riêng lẻ nhưng cũng hoạt động cùng nhau theo nhiều cách để bảo vệ lipoprotein và tế bào mạch máu khỏi quá trình oxy hóa. Ví dụ như lutein được tìm thấy trong cà chua cũng có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm sự dày lên của động mạch.
Quá trình oxy hóa là nguyên nhân chủ yếu nhất về sự phát triển của xơ vữa động mạch hoặc làm cứng và dày các thành động mạch có thể dẫn đến bệnh tim mạch. Loại thực phẩm này cũng là một nguồn cung cấp kali dồi dào và có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về huyết áp do lượng kali thấp.
Bảo vệ thị lực
Một hợp chất bảo vệ được gọi là lutein có trong cà chua rất tốt cho đôi mắt của bạn. Lutein thường được nghiên cứu về sức khỏe của mắt vì nó bảo vệ võng mạc của mắt hỗ trợ thị lực khỏe mạnh. Võng mạc đặc biệt dễ bị tổn thương khi về già do tác hại lâu dài của bức xạ tia UV và từ các yếu tố khác. Trong số nhiều carotenoid có trong cơ thể, chỉ có lutein và zeaxanthin được tìm thấy trong phần của mắt được gọi là điểm vàng. Thoái hóa điểm vàng là nguyên nhân hàng đầu gây mù ở người lớn tuổi.
Nghiên cứu cho thấy rằng lutein trong cà chua có thể hoạt động như một phương pháp điều trị thoái hóa điểm vàng tự nhiên. Đối với những người không có nguy cơ cao bị thoái hóa điểm vàng, tiêu thụ chúng là một cách tốt để giúp cải thiện thị lực và ngăn ngừa đục thủy tinh thể hoặc sự suy giảm chung của các mô mắt.
Giữ gìn vẻ đẹp làn da
Cà chua là một loại thực phẩm cung cấp vitamin C tuyệt vời và vitamin C là chất rất quan trọng để giữ cho da có khả năng miễn dịch, độ đàn hồi cho làn da khỏe mạnh khi có tuổi. Một điều cần lưu ý là vitamin C trong chúng tập trung nhiều nhất ở chất dạng gel bao quanh hạt và lãng phí khi cắt chúng. Lutein trong cà chua cũng là chất có lợi cho sức khỏe làn da. Lutein có tự nhiên trong da và các nghiên cứu trên động vật cung cấp bằng chứng về khả năng bảo vệ đáng kể của lutein chống lại tổn thương da hoặc ung thư da do ánh sáng gây ra, đặc biệt là khỏi các bước sóng cực tím.
Hỗ trợ bảo vệ sức khỏe xương
Lycopene có liên quan đến sức khỏe xương đặc biệt là ở người cao tuổi. Một nghiên cứu điều tra tác động của nguồn thực phẩm giàu lycopene trong chế độ ăn của phụ nữ lớn tuổi cho thấy những người thiếu lycopene có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến xương và có thể bị loãng xương cao hơn. Đây là lý do tại sao cà chua và các thực phẩm chứa lycopene khác được khuyên dùng như một phần của chế độ ăn uống chống lão hóa và chữa bệnh. Chúng cũng là một nguồn cung cấp chất dinh dưỡng dồi dào như mangan, phốt pho và vitamin K giúp hỗ trợ làm chắc khỏe xương.
>>> Xem thêm: Giảm cân cấp tốc với cà chua và những mẹo cần biết
Một số món ăn hấp dẫn từ cà chua
Cà chua là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn Âu, Á
Sinh tố cà chua
Cà chua sau khi mua về rửa sạch, bỏ cuống và chần sơ với nước sôi sau đó để vào nước lạnh để lột vỏ dễ dàng. Sau đó, bạn cắt nhỏ chúng lột vỏ thành miếng hạt lựu để dễ thực hiện thao tác với máy xay. Cho cà chua đã cắt, sữa, đường, mật ong, đá và một chút nước cốt chanh vào cối và xay trong vòng 30 phút cho đến khi hỗn hợp đã nhuyễn và quyện đều. Tiếp theo, bạn có thể đổ ra ly và thưởng thức. Đây là một loại thức uống bắt mắt với màu sắc đẹp và hương vị cũng rất thơm ngon hấp dẫn để bạn có thể tiêu thụ thêm nhiều loại thưc phẩm này, cung cấp nguồn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
Đậu phụ sốt cà chua
Đậu phụ cắt miếng vừa ăn, chiên vàng giòn cùng dầu và vớt ra để ráo. Đậu phụ được chiên thật vàng sẽ tạo ra món ăn hấp dẫn cho món ăn thành phẩm. Cà chua sau khi mua về cần rửa sạch, bỏ cuống và thái hạt lựu. Hành tím băm nhuyễn cho vào dầu nóng phi đến khi thơm vàng, sau đó thả cà chua vào đảo đều và nhỏ lửa, thêm một chút nước và đậy nắp trong khoảng 5 phút. Sau đó, bạn lấy đũa khuấy đều cà chua đã sệt thành dạng sốt và nêm nếm muối, đường, bột nêm cho vừa ăn rồi tắt bếp. Rưới phần sốt này lên phần đậu hũ đã chiên, rắc hành lá, tiêu lên trên và dùng với cơm nóng.
Nhìn chung, cà chua là loại thực phẩm chứa ít calorie và giàu chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa như vitamin C, beta carotene và lycopene. Thực phẩm này là một loại thực phẩm tuyệt vời để đưa vào chế độ ăn uống và hỗ trợ ngăn ngừa hiệu quả một số bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, suy giảm thị lực và một số chứng bệnh khác. Bên cạnh đó, chúng cũng là thực phẩm vàng giúp gìn giữ vẻ đẹp làn da, chống lão hóa da nhờ lượng chất chống oxy hóa dồi dào trong chúng.
Nguồn tham khảo
Tomatoes 101: Nutrition Facts and Health Benefits. https://www.healthline.com/nutrition/foods/tomatoes Ngày truy cập 11/01/2021
7 Popular Types of Tomatoes (and How to Use Them). https://www.healthline.com/health/types-of-tomatoes Ngày truy cập 11/01/2021
Everything you need to know about tomatoes. https://www.medicalnewstoday.com/articles/273031 Ngày truy cập 11/01/2021
Tomato Nutrition May Help You Fight Cancer & Inflammation. https://draxe.com/nutrition/tomato-nutrition/ Ngày truy cập 11/01/2021