Nước hầm xương có vị ngọt tự nhiên lại bảo vệ xương khớp của bạn
Nước hầm xương mang đến hương vị ngọt tự nhiên trong các món ăn quen thuộc như hủ tiếu, phở, bún bò, bánh canh… Không những tăng hương vị cho món ăn ngon hơn, loại nước này còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe cho chúng ta.
Bạn hãy cùng LEEP.APP tìm hiểu những tác dụng tuyệt vời của nước hầm xương và cách nấu loại nước này nhé!
Tìm hiểu về nước hầm xương
Nước hầm xương còn đươc gọi là nước xuýt, là một loại nước tạo nên hương vị của nhiều món ăn, đặc biệt là súp, món hầm và nước sốt. Nước này được làm bằng cách ninh các loại xương động vật như thịt heo, bò, gà, cừu, hải sản, rau hoặc rượu trong nước với nhiệt độ thấp và vừa trong một khoảng thời gian dài nhất định.
Trong quá trình hầm với nước, những chất quan trọng có trong xương như canxi, phốt pho, collagen giải phóng ra ngoài và tan trong nước. Nhờ đó, nước hầm xương chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất tốt cho sức khỏe.
Loại nước này có từ thời tiền sử, khi những người săn bắn hái lượm biến các bộ phận của động vật không ăn được như xương, móng guốc thành nước dùng mà họ có thể uống.
Nước dùng này chứa nhiều dưỡng chất, vitamin và khoáng chất rất tốt cho sức khỏe chữa viêm xương khớp hiệu quả, có tác dụng bồi bổ cơ thể giúp người bệnh mau phục hồi
Cách làm nước hầm xương
Làm nước hầm xương rất đơn giản. Bạn có thể ninh tất cả hoặc một số các nguyên liệu dưới đây tùy theo sở thích của mình:
Nguyên liệu
- Nước
- Một ít giấm táo
- 1 – 2 kg xương động vật theo sở thích
- Muối và hạt nêm cho vừa ăn
- Các loại thảo mộc tùy theo địa phương
Cách làm
- Cho tất cả nguyên liệu vào nồi lớn hoặc nồi áp suất.
- Đun sôi
- Giảm nhỏ lửa và nấu trong 12 -24 giờ. Khi bạn nấu càng lâu thì càng ngon và bổ dưỡng.
- Để nước dùng nguội. Lọc hỗn hợp vào một thùng lớn và loại bỏ các thành phần khác, chỉ giữ lại nước hầm.
- Thêm một ít giấm rất quan trọng vì nó giúp các chất dinh dưỡng quý giá từ xương dễ tan trong nước hơn.
Để nước dùng bổ dưỡng nhất, tốt nhất bạn nên sử dụng nhiều loại xương – xương ống, xương đuôi bò, chân giò, xương gà… Thậm chí chúng ta có thể trộn và kết hợp các loại xương với nhau để tạo nên hương vị đậm đà và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng.
- Xương: Xương bò, heo và xương gà,cá được sử dụng phổ biến nhất. Hương vị của nước cốt đến từ tủy xương, sụn và các mô liên kết khác. Mô liên kết có chứa collagen, được chuyển thành gelatin làm đặc chất lỏng.
- Thịt: Thịt nấu chín vẫn còn dính vào xương được sử dụng như một thành phần, đặc biệt với thịt gà. Cắt thịt với một lượng lớn mô liên kết, chẳng hãn như cắt thịt vai..
- Mirepoix là sự kết hợp của hành tây, cà rốt, cần tây và đôi khi các loại rau khác được thêm vào để tăng hương vị.
- Các loại thảo mộc và gia vị được sử dụng phụ thuộc vào tính sẵn có và truyền thống địa phương. Trong ẩm thực cổ điển, việc sử dụng một bó hoa grani (hoặc túi thảo mộc) bao gồm rau mùi tây, lá nguyệt quế, một nhánh húng tây, và có thể them các loại thảo mộc khác là khá phổ biến. Điều này thường được đặt trong một gói để dễ dàng loại bỏ nó khi nấu xong.
Cách làm nước hầm này rất đơn giản. Các nguyên liệu chính gồm đa dạng loại xương, nước và các loại thảo mộc gia vị ninh trong lửa nhỏ và thời gian dài vì chúng càng ngon và bổ dưỡng
Những lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà nước hầm xương mang lại
Nước hầm xương mang đến hương vị ngọt tự nhiên trong các món ăn quen thuộc như hủ tiếu, phở, bún bò, bánh canh… Không những tăng hương vị cho món ăn ngon hơn, loại nước này còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe cho chúng ta. Cùng điểm qua những lợi ích tuyệt vời của loại nước dùng này bạn nhé.
Cải thiện sức khỏe xương khớp
Collagen là protein chính được tìm thấy trong xương, gân và dây chằng. Trong quá trình nấu, collagen từ xương và mô liên kết bị phá vỡ thành một loại protein khác gọi là gelatin.
Gelatin chứa các axít amin quan trọng hỗ trợ sức khỏe khớp.
Nó chứa proline và glucine mà cơ thể bạn sử dụng để xây dựng mô liên kết của riêng mình. Điều này bao gồm gân, kết nối cơ với xương và dây chằng cũng như kết nối xương với nhau.
Nước hầm xương cũng chứa glucosamine và chondroitin, là những hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong sụn.
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng glucosamine và chondroitin có thể giúp giảm đau khớp, đồng thời giảm các triệu chứng của viêm xương khớp.
Giúp chống lại chứng viêm
Các axít amin được tìm thấy trong nước hầm xương, bao gồm glycine và arginine, có tác dụng chống viêm mạnh.
Đặc biệt, arginine có thể có lợi trong việc chống lại chứng viêm mãn tính.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng dùng arginine đường uống cho chuột bị hen suyễn giúp làm giảm viêm đường thở và cải thiện các triệu chứng của bệnh hen suyễn.
Một nghiên cứu khác trên chuột cho thấy rằng việc bổ sung arginine có thể giúp chống lại chứng viêm ở những người bị béo phì, nhưng cần phải nghiên cứu thêm ở người để hỗ trợ những kết quả này.
Tình trạng viêm mãn tính có thể dẫn đến một số bệnh nghiêm trọng như bệnh tim, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, bệnh Alzheimer, viêm khớp và nhiều loại ung thư. Do đó, điều quan trọng là phải ăn nhiều thực phẩm chống viêm.
Nước dùng này rất bổ dưỡng chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và chứa nhiều khoáng chất đa dạng nên chúng có khả năng chống viêm, cải thiện sức khỏe xương khớp, tốt cho hệ tiêu hóa
Chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng
Nói chung, nước dùng này rất bổ dưỡng. Tuy nhiên, hàm lượng chất dinh dưỡng phụ thuộc vào các thành phần bạn sử dụng, vì mỗi loại mang lại các chất khác nhau.
Xương động vật rất giàu canxi, magiê, kali, phốt pho và các khoáng chất vi lượng khác – những khoáng chất tương tự cần thiết để xây dựng và củng cố xương của bạn.
Xương cá chứa iốt, chất cần thiết cho chức năng tuyến giáp khỏe mạnh và sự trao đổi chất.
Mô liên kết cung cấp cho bạn glucosamine và chondroitin, các hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong sụn được biết là hỗ trợ sức khỏe khớp.
Tủy cung cấp vitamin A, vitamin K2, các khoáng chất như kẽm, sắt, boron, mangan và selen, cũng như axít béo omega-3 và omega-6.
Tất cả các bộ phận động vật này cũng chứa protein collagen, biến thành gelatin khi nấu chín và tạo ra một số axít amin quan trọng.
Khi các thành phần sôi, các chất dinh dưỡng của chúng được giải phóng vào nước giúp cơ thể bạn dễ dàng hấp thụ.
Nhiều người không nhận đủ các chất dinh dưỡng này trong chế độ ăn uống của mình, vì vậy uống nước hầm xương là một cách tốt để có được nhiều dưỡng chất hơn.
Có lợi cho hệ tiêu hóa
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng sức khỏe tổng thể của bạn phụ thuộc nhiều vào sức khỏe đường ruột.
Nước này không chỉ dễ tiêu hóa mà còn có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa các loại thực phẩm khác.
Chất gelatin có trong loại nước hầm này sẽ thu hút và giữ chất lỏng một cách tự nhiên. Gelatin cũng có thể liên kết với nước trong đường tiêu hóa của bạn, giúp thức ăn di chuyển qua ruột dễ dàng hơn.
Nó cũng được chứng minh là có khả năng bảo vệ và chữa lành lớp niêm mạc của đường tiêu hóa ở chuột. Nó được cho là có tác dụng tương tự ở người, nhưng cần phải nghiên cứu thêm để thấy hiệu quả của nó.
Một axít amin trong gelatin được gọi là glutamine giúp duy trì chức năng của thành ruột và đã được biết đến để ngăn ngừa và chữa lành một tình trạng bệnh được gọi là “ rò rỉ ruột” ( leaky gut syndrome- LGS).
Rò rỉ ruột có liên quan đến một số bệnh mãn tính, là khi hàng rào giữa ruột và máu của bạn bị suy giảm.
Các chất mà cơ thể bạn thường không cho phép rỏ rỉ vào máu dẫn đến viêm và các vấn đề khác.
Vì tất cả lí do này, uống nước hầm xương có thể có lợi cho những người bị rò rỉ ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD), chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.
Giúp giảm cân
Nước hầm này thường có rất ít calorie, nhưng nó vẫn có thể giúp bạn không bị đói.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ăn súp thường xuyên có thể làm tăng cảm giác no và có thể hỗ trợ việc giảm trọng lượng cơ thể và mỡ bụng.
Hơn nữa, nước hầm xương có hàm lượng protein cao, có thể giúp cải thiện việc kiểm soát sự thèm ăn, tăng giảm cân và duy trì khối lượng cơ nạc.
Thêm vào đó, một nghiên cứu ở 53 nam giới cũng cho thấy rằng khi kết hợp với luyện tập sức đề kháng, collagen giúp tăng khối lượng cơ và giảm mỡ trong cơ thể.
Cải thiện giấc ngủ và chức năng não
Axít amin glycine, có trong nước hầm xương có thể giúp bạn thư giãn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng glycine thúc đẩy giấc ngủ.
Một nghiên cứu cho thấy rằng uống 3 gam glycine trước khi ngủ đã cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ ở những người khó ngủ.
Uống glycine trước khi ngủ đã giúp những người tham gia ngủ nhanh hơn, duy trì một giấc ngủ sâu hơn, thức dậy ít lần hơn trong suốt đêm.
Nghiên cứu này cũng cho thấy glycine giúp giảm buồn ngủ ban ngày và cải thiện chức năng thần kinh và trí nhớ.
Do đó, việc uống nước hầm xương có thể có những lợi ích tương tự.
Giúp làn da khỏe đẹp
Nước này có chứa khá nhiều axít amin khác nhau. Những loại này rất cần thiết trong chế độ ăn hàng ngày của bạn nhưng thường khó tìm trong các loại thực phẩm khác. Proline trong nước hầm này là một trong những axít amin giúp da căng bóng, mịn màng và chống lão hóa.
Theo một nghiên cứu trên NCBI – Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc Gia là một đơn vị trực thuộc Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ, trực thuộc Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ. Chứng minh loại nước hầm này cũng có thể giúp làn da của bạn sáng lên có có chứa hàm lượng collagen phong phú. Collagen sẽ giúp cho tóc, da và móng tay của bạn sáng bóng và trẻ hóa.
Theo một nghiên cứu trên NCBI – Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc Gia – loại nước này chứa nhiều collagen giúp ngăn ngừa lão hóa, cải thiện làn da sáng bóng, khỏe mạnh hơn
Bảo vệ chức năng thận
Thận là cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể của mỗi người vì nó có tác dụng lọc các chất dư thừa ra khỏi cơ thể qua nước tiểu để làm sạch cơ thể. Nếu chức năng thận yếu đi, sức khỏe của bạn có thể bị ảnh hưởng, thậm chí tử vong. Trong khi đó, nước hầm xương là yếu tố quan trọng để hỗ trợ chức năng thận của bạn giúp cơ thể thải độc tốt hơn.
Hỗ trợ điều trị cảm cúm
Cúm là một tình trạng bệnh rất dễ lây lan mà nếu không được điều trị có thể nguy hiểm đến tính mạng. Tác dụng của nước hầm này có thể hỗ trợ bạn điều trị cảm cúm đồng thời giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể bạn chống lại bệnh tật.
Sở dĩ nước dùng từ xương có tác dụng chữa bệnh này là vì chúng chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Giúp xương phát triển khỏe mạnh
Ngoài sữa thì nước hầm này cũng là nguồn thực phẩm giàu canxi. Canxi rất cần thiết cho cơ thể bạn để khỏe mạnh, phát triển và chữa lành các khớp xương bị gãy. Nếu không nhận đủ canxi, xương bạn có thể yếu đi và dễ dàng bị chấn thương.
Ngoài ra, chúng cũng rất giàu magiê và phốt pho, cả hai đều là khoáng chất có thể giúp xương của bạn khỏe mạnh.
Cách bảo quản nước hầm xương
Mặc dù dễ để làm nước dùng này theo mẻ lớn, nhưng nó chỉ có thể được bảo quản an toàn trong tủ lạnh tối đa 5 ngày.
Để giúp nước dùng được lâu hơn, bạn có thể đông lạnh nó trong các hộp nhỏ và hâm nóng từng phần ăn nếu cần.
Nên dùng bao nhiêu nước hầm xương
Không có câu trả lời thẳng thắn cho điều này. Nhiều người khuyên bạn nên uống 1 cốc (237 ml) nước hầm này mỗi ngày để có lợi cho sức khỏe tối đa.
Một số cách chế biến nước hầm xương
Nước dùng này dùng để tạo hương vị cho rất nhiều món ăn ngon và Có những cách khác nhau để tận hưởng món nước này như món hầm, súp, hoặc làm nước sốt, nước hầm thịt …
Có những cách khác nhau để tận hưởng món nước này. Nó có thể được sử dụng cho súp, làm nước sốt hoặc nước thịt.
Tùy vào quốc gia sẽ có những cách hầm xương khác nhau như ở Châu Âu gần như chỉ dùng xương động vật – một nguyên liệu vô cùng dồi dào ở những xứ thuận chăn nuôi – và ninh chúng rất lâu với các loại rau củ như hành tây, cần tây, cà rốt.
Nếu là xương cừu, bò, heo, họ thích nướng xương cho cháy xém rồi mới hầm. Khâu nướng sẽ khiến chất ngọt trong xương cô đặc lại và chuyển thành màu caramel, nước dùng từ đó ngon ngọt hơn. Màu của nước ninh xương này thường không trong, không đẹp (nếu lấy chuẩn “đẹp” của châu Á vốn thích trắng, trong) nhưng lại bùi và đậm vị vô cùng.
Người Hoa rất thích nước hầm, thường ninh xương với các gia vị như táo tàu, kỷ tử. Nước hầm phải đẹp, trong trẻo, ninh xương vừa phải, chủ yếu gồm các gia vị, rau củ khác để nước trong (ninh xương là không thể trong veo) và không nướng xương.
Ở Việt Nam thích những phần như xương ống, xương sườn để nước ngọt và đậm đà vừa phải chứ không mạnh tay dùng xương ở các khớp để nước đặc béo. Để nước dùng này thêm thơm, người Việt cho gia vị, nhưng không nhiều kiểu “thuốc Bắc” mà chỉ chừng mực với đại hồi, đinh hương, thảo quả… và thường sử dụng nước mắm ngon để nêm. Nếu muốn khử mùi của xương, ông bà ta dùng các sản phẩm tự nhiên như mía, hoặc chần sơ xương qua nước sôi có muối hoặc gừng.
Dưới đây là một công thức đơn giản:
Làm nước sốt cà chua dùng với mì hoặc nui
Thành phần
- 2 cốc (437ml) nước hầm xương
- 2 lon tương cà hữu cơ
- 2 muỗng canh (30ml) dầu ô liu nguyên chất
- ½ muỗng cà phê (2,5 ml) lá oregano cắt nhỏ
- ½ muỗng cà phê (2,5 ml) húng quế cắt nhỏ
- 2 tép tỏi băm
- Muối và hạt tiêu cho vừa ăn
- Mì ống, nui
Cách làm
- Cho tất cả nguyên liệu vào một chiếc chảo vừa
- Đun ở lửa vừa và cao trong 4-6 phút, thỉnh thoảng khuấy đều.
- Giảm xuống lửa nhỏ và đậy nắp lại, để nước sốt sôi thêm 5 phút.
- Cho mì hoặc nui vào, nêm nếm vừa ăn. Bạn có thể thêm thịt và rau củ theo sở thích.
Tác dụng phụ của nước hầm xương
Nước hầm này có thể gây ra một số phản ứng dị ứng nếu cơ thể bạn không thể dung nạp được các nguyên liệu có trong món nước này. Nếu muốn thêm nước hầm xương vào chế độ ăn hàng ngày thì bạn cần kiểm tra phản ứng dị ứng với nước dùng.
Thời gian đầu, bạn nên dùng nước hầm 2 lần/ tuần để kiểm tra mình có bị nhức đầu, tăng nhịp tim, ngứa da, khô miệng, đau nhức người hay không…
Khi đã quen dần thì tăng số ngày dùng nước hầm lên.
Nước hầm xương ngoài công dụng làm cho nước súp có hương vị ngọt hơn thì còn có rất nhiều tác dụng về sức khỏe. Bạn hãy tận dụng nước hầm này để nấu thành những món ngon bồi bổ cho gia đình nhé!
Bài viết vừa rồi đã chia sẻ tới bạn những thông tin hữu ích về nước hầm xương. Tại Việt Nam, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy nhiều loại xương tại chợ và siêu thị.
Để duy trì sức khỏe và hình thể khỏe mạnh, ngoài việc bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể bạn nên xây dựng chế độ luyện tập thể dục thể thao khoa học. Ngoài ra, bạn cũng có thể theo dõi tính toán các chỉ sốcủa cơ thể và lượng calorie mà bạn tiêu tốn qua công cụ tính chỉ số BMR nhé.
Nguồn tham khảo
Bone Broth: How to Make It and 6 Reasons Why You Should https://www.healthline.com/nutrition/bone-broth#what-bone-broth-is Ngày truy cập 14/02/2021