7 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ quả cà tím

Cà tím là loại thực phẩm quen thuộc và được sử dụng trong nhiều món ăn khác nhau trên thế giới, mỗi quốc gia sẽ có phương thức chế biến riêng. Mặc dù thường được xem như một loại rau, nhưng về mặt nông nghiệp chúng lại là một loại trái cây, vì chúng phát triển từ cây có hoa và chứa hạt. Ngoài việc mang lại hương vị nhẹ nhàng và ngon lành cho các món ăn, cà tím còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe và giúp ngăn ngừa một số bệnh nguy hiểm.

Hãy cùng LEEP.APP tìm hiểu những lợi ích bất ngờ của loại thực phẩm này cùng bài viết dưới đây nhé!

Cà tím là gì?

Cà tím là thực phẩm rất phổ biến trên toàn thế giới

Cà tím có tên khoa học là Solanaceae melongena là một loại cây thuộc họ cà và được các nhà nghiên cứu coi là một phần của nhóm cây trồng. Chúng có quan hệ với các loại thực vật như cà chua, cà pháo. Cây cà tím có hoa màu trắng và nhị vàng, khi hoa cái rụng sẽ phát triển thành quả cà tím. Quả trưởng thành dài khoảng 10 – 20cm với dạng thuôn dài và màu tím đặc trưng. Chúng có giá trị dinh dưỡng cao do các hợp chất chống oxy hóa anthocyanin của chúng thể hiện qua màu tím đặc trưng của chúng.

Mặc dù hầu hết mọi người xem loại thực phẩm này như một loại rau, nhưng về mặt kỹ thuật nông nghiệp nó lại là một loại trái cây bởi chúng chứa nhiều hạt nhỏ và mọc từ hoa ăn được của cây. Cà tím đặc biệt được yêu thích vì màu tím sáng, thịt dày đôi khi có vị hơi nhẫn đắng độc đáo nhưng dễ chịu và có thể chế biến thành nhiều món hấp dẫn. Cà tím được ưa chuộng trên khắp thế giới trong hàng nghìn năm như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh, truyền thống của Trung Đông và Địa Trung Hải. Ngày nay, chúng đã phổ biến và được ưa chuộng ở những nơi như Pháp, Ý, Úc, Israel, Ai Cập, Hoa Kỳ và ở khắp mọi nên trên thế giới.

Đây là một loại thực phẩm cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng bao gồm một lượng lớn chất chống oxy hóa, các chất dinh dưỡng thực vật đặc biệt bao gồm các hợp chất phenolic, flavonoid, chẳng hạn như nasunin, nhiều vitamin và khoáng chất nữa. Nhờ hàm lượng nước và chất xơ trong quả cao, loại thực phẩm này chỉ cung cấp lượng calo rất thấp do đó rất hợp với những người đang trong chế độ ăn kiêng hoặc muốn giảm cân.

Trung Quốc, Ấn Độ, Iran, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ là những nước trồng cà tím hàng đầu. Riêng Trung Quốc sản xuất khoảng 50% đến 60% sản lượng cà tím của thế giới. Một số loại giống cà tím bao gồm cà tím Trung Quốc, Ấn độ, cà trắng Sicily và một số loại khác.

Thành phần dinh dưỡng trong quả cà tím

Loại thực vật này là siêu thực phẩm với hàm lượng chất chống oxy hoá cực cao

Cà tím là một loại siêu thực phẩm dinh dưỡng rất có lợi cho sức khoẻ. Theo dữ liệu dinh dưỡng quốc gia của USDA, trong 100g thịt quả cà tím tươi có chứa lượng dinh dưỡng như sau:

• Lượng calorie: 24
• Carbohydrate: 5.7g
• Protein: 1g
• Chất béo: 0.19g
• Folate: 22 µg
• Niacin: 0.649mg
• Riboflavin: 0.037mg
• Thiamin: 0.039g
• Vitamin A: 27 IU
• Vitamin C: 2.2mg
• Vitamin E: 0.3mg
• Vitamin K: 3.5 µg
• Natri: 2mg
• Kali: 230mg
• Canxi: 9mg
• Đồng: 0.082mg
• Sắt: 0.24mg
• Magie: 14mg
• Kẽm: 0.16mg

Cà tím rất ít calo và chất béo nhưng lại giàu chất xơ hòa tan. 100g cà tươi chỉ cung cấp 24 calo nhưng đóng góp khoảng 9% RDA (lượng chất xơ khuyến nghị hàng ngày). Các nghiên cứu được thực hiện tại Viện Sinh học của Đại học Bang São Paulo, Brazil đã cho thấy các chất có trong cà tím có hiệu quả trong việc kiểm soát mức cholesterol trong máu.

Lớp vỏ có màu xanh đậm hoặc tím của loại thực phẩm này có lượng đáng kể hợp chất từ thực vật phytochemical và flavonoid phenolic gọi là anthocyanin. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng những chất chống oxy hóa này có tác dụng chống lại ung thư, chống lão hóa, viêm nhiễm và các bệnh thần kinh.

Bên cạnh đó, chúng chứa một lượng lớn nhiều nhóm vitamin B thiết yếu như axit pantothenic (vitamin B5), pyridoxine (vitamin B6) và thiamin (vitamin B1), niacin (B3). Những vitamin này rất cần thiết cho cơ thể để bổ sung cho quá trình chuyển hóa chất béo, protein và carbohydrate.

Hơn nữa, loại thực phẩm này cũng là một nguồn tuyệt vời các khoáng chất như mangan, đồng, sắt và kali. Enzyme chống oxy hóa superoxide dismutase cần sử dụng mangan. Kali là một chất điện phân nội bào quan trọng giúp chống lại tác dụng tăng huyết áp của natri.

Lợi ích sức khoẻ từ cà tím

Chúng hỗ trợ ngăn ngừa hiệu quả nhiều bệnh nguy hiểm nhờ lượng dinh dưỡng “khủng”

Hỗ trợ chống viêm và chống oxy hoá

Một trong những lợi ích sức khỏe của cà tím được nghiên cứu nhiều nhất là nguồn chất chống oxy hóa dồi dào của loại thực phẩm này. Theo các nghiên cứu, nasunin là một chất chống lại viêm nhiễm và hình thành gốc tự do có thể bảo vệ chống lại quá trình oxy hoá lipid. Quá trình này giúp cơ thể hấp thụ sắt và liên kết các phân tử với các tác nhân kim loại độc hại, chẳng hạn như thủy ngân, asen và chì sau đó có thể được đưa ra ngoài cơ thể. Do đó, chúng mang đến tác dụng giải độc cho cơ thể.

Nasunin đã được chứng minh là có khả năng chống lại sự phá hủy DNA và màng tế bào vì nó có tác động tích cực đến thành tế bào. Nó cũng có khả năng bảo vệ lớp chất béo (hoặc lipid) của màng tế bào, giữ cho cấu trúc nguyên vẹn và ngăn ngừa đột biến hoặc chết tế bào.

Nếu không có đủ chất chống oxy hóa như nasunin trong cơ thể, chất độc và chất thải sẽ tích tụ và có thể dẫn đến một loạt bệnh bao gồm ung thư, bệnh tim, viêm khớp và một số bệnh nguy hiểm khác.

Ngăn ngừa ung thư

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng có 13 loại axit phenolic ở mức đáng kể trong cà tím. Các giống cà khác nhau có hàm lượng chất chống oxy hóa và hợp chất từ thực vật phytochemical khác nhau, nhưng tất cả đều có khả năng chống ung thư.

Loại thực phẩm này chứa nasunin chống lại bệnh tật, cùng với nhiều chất dinh dưỡng thực vật khác như axit chlorogenic. Đây là một loại polyphenol giúp điều chỉnh chuyển hóa glucose và lipid. Chúng có khả năng ngăn chặn các gốc tự do hình thành các tế bào ung thư và dẫn đến sự phát triển của khối u, ung thư. Ngoài tác dụng ngăn ngừa đột biến tế bào và chống hình thành khối u, axit cholorgenic được cho là hoạt động như một chất chống vi khuẩn, chống LDL (cholesterol xấu) và kháng vi rút. Chúng giúp chống lại tình trạng viêm nhiễm và các bệnh khác nhau.

Giảm cholesterol và huyết áp cao

Các nghiên cứu chỉ ra rằng cà tím có tác dụng ngăn ngừa tình trạng tăng huyết áp và có lợi cho sức khỏe tim mạch nhờ khả năng chống viêm. Chúng giúp động mạch khỏe mạnh hơn, cân bằng mức cholesterol và duy trì huyết áp ở mức bình thường.

Cà tím đã được chứng minh rằng chúng có lợi trong việc duy trì mức cholesterol bình thường khỏe mạnh. Các hợp chất từ thực vật có trong chúng có khả năng cải thiện lưu thông và giảm sự tích tụ mảng bám trong các động mạch chính, bao gồm cả động mạch chủ. Mặc dù cơ thể bạn cần một lượng cholesterol nhất định, nhưng việc bổ sung cà tím giúp cân bằng lượng cholesterol có trong thành mạch máu và cải thiện lưu lượng máu.

Theo nghiên cứu được thực hiện bởi Hiệp hội Hóa học Hoàng gia cho thấy cà tím có chứa các hợp chất bảo vệ tim mạch mạnh mẽ được đánh giá cao. Chúng giúp tăng chức năng thất trái (một trong những buồng bơm máu chính của tim) và giảm quá trình chết tế bào.

Cải thiện sức khoẻ tiêu hoá

Loại thực phẩm này chứa phần lớn là nước, đó là lý do tại sao chúng chứa rất ít calo. Việc tiêu thụ các loại thực phẩm có hàm lượng nước, chất xơ và chất dinh dưỡng cao giúp thanh lọc chất thải và độc tố ra khỏi đường tiêu hóa. Trong khi đó, đường tiêu hóa và ruột kết cần được cung cấp đủ nước để đẩy phân qua ruột ra khỏi cơ thể.

Ăn nhiều thực phẩm tươi sống và uống đủ nước là yếu tố quan trọng giúp hệ tiêu hóa thải độc tố và lượng nước dư thừa. Loại thực phẩm này đặc biệt hữu ích trong việc điều chỉnh bệnh tiêu hóa, các vấn đề thần kinh, giảm viêm và điều trị các bệnh tự miễn dịch.

Hỗ trợ giảm cân

Do hàm lượng chất xơ và nước dồi dào, chúng có thể hữu ích trong việc hỗ trợ giảm cân. Đây là một món ăn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống lành mạnh, ít calo vì nó cung cấp nhiều chất dinh dưỡng từ thực vật quan trọng, vitamin và khoáng chất nhưng lại rất ít calo. Giống như các loại thực vật khác, cà tím là một nguồn cung cấp carbohydrate và chất xơ giúp tạo cảm giác no lâu, giảm cảm giác thèm ăn. Nhờ đó, thực phẩm này khả năng hỗ trợ giảm cân rất hiệu quả.

Ngăn ngừa ung thư da

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ vỏ cà tím khi tạo thành các loại kem dưỡng da cô đặc có thể giúp chống lại ung thư da. Những loại kem từ thực phẩm này chứa nồng độ 10% solasodine rhamnosyl glycosides (BEC) được chứng minh lâm sàng là một phương pháp điều trị hiệu quả đối với một số loại ung thư da như dày sừng, ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào vảy.

Nâng cao sức khoẻ tổng trạng

Cà tím có chứa lượng lớn các phức hợp của vitamin B đặc biệt là B6. Trong đó, vitamin B6 giúp tạo ra các axit amin là khối cấu tạo của protein. Axit amin được sử dụng cho nhiều chức năng của cơ thể. Nếu cơ thể thiếu hụt một số axit amin quan trọng sẽ xảy ra một số vấn đề bao gồm thiếu năng lượng, viêm da, thiếu máu, trầm cảm, mệt mỏi mãn tính và thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Vitamin B6 cũng tham gia vào việc hình thành hemoglobin (mang oxy đến máu), chất dẫn truyền thần kinh (giúp kiểm soát tâm trạng của bạn), cũng như điều chỉnh lượng glucose trong máu. Trong khi đó, vitamin B1 được sử dụng để duy trì sự trao đổi chất lành mạnh, hỗ trợ chức năng tim và não bộ.

Một số món ăn hấp dẫn từ cà tím

Cà tím rất dễ dàng kết hợp với các nguyên liệu khác để tạo ra những món ăn hấp dẫn

Cà tím xào thịt bằm

Cà tím sau khi mua về rửa sạch và cắt khúc, sau đó chần sơ nước sôi. Ướp một chút hạt nêm vào thịt bằm để thịt có vị đậm đà hơn. Bắc chảo lên bếp và phi thơm đầu hành lá, tiếp theo cho thịt bằm vào xào và đảo đều cho thịt thấm gia vị. Sau đó, cho cà tím vào đảo đều đến khi cả thịt và cà chín và nêm nếm cho vừa miệng. Cuối cùng, trút món cà tím xào thịt ra đĩa và dùng với cơm nóng.

Cà tím nướng mỡ hành

Hành lá bạn xắt nhỏ cho vào chén cùng với một chút muối và bột nêm sau đó đổ dầu ăn đã đun sôi già vào để làm mỡ hành. Cà tím rửa sạch và cắt đôi nướng trên than hoa đến khi cà chín. Trong lúc nướng bạn có thể phết phần dầu hành lên cà để tăng thêm hương vị và cà không bị khô. Sau khi cà chín, bạn xếp cà lên đĩa và rưới mỡ hành đã chuẩn bị sẵn lên trên. Món ăn này có thể dùng với cơm nóng hoặc các loại đồ nướng như ngô nướng, thịt nướng sẽ rất ngon và hấp dẫn.

Nhìn chung, cà tím là loại thực vật đặc biệt với giá trị dinh dưỡng cao. Những vitamin, khoáng chất và hợp chất từ thực vật phytochemical trong loại thực phẩm này là yếu tố quan trọng giúp cà tím có khả năng hạn chế và ngăn ngừa nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh tim, tiểu đường, ung thư.

Nguồn tham khảo

7 Surprising Health Benefits of Eggplants. https://www.healthline.com/nutrition/eggplant-benefits Ngày truy cập: 09/01/2021

Health Benefits of Eggplant. https://www.webmd.com/food-recipes/eggplant-health-benefits#1 Ngày truy cập: 09/01/2021

Eggplant health benefits and tasty tips. https://www.medicalnewstoday.com/articles/279359 Ngày truy cập: 09/01/2021

Eggplant Nutrition Facts and Health Benefits. https://www.verywellfit.com/eggplant-nutrition-facts-calories-and-health-benefits-4118571 Ngày truy cập: 09/01/2021

7 Eggplant Health Benefits and Nutritional Information. https://draxe.com/nutrition/eggplant-nutrition/ Ngày truy cập: 09/01/2021