Yến sào loại thần dược quý hiếm bồi bổ cơ thể và dưỡng nhan tuyệt vời

Yến sào là loại cao lương mỹ vị nổi tiếng ở các nước Đông Á đặc biệt là Trung Quốc. Ở Việt Nam, yến sào được xếp vào hàng Bát Trân. Món súp này trông giống như chất keo a dao được nấu với gia vị hoặc đường phèn.

Yến sào chứa hàm lượng dinh dưỡng quý hiếm giúp bổ phổi, cường thân, tăng cường hệ miễn dịch, đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào. Thích hợp dùng để tẩm bổ, dưỡng nhan và  phục hồi sức khỏe cho người lớn tuổi, người bệnh. Hãy cùng LEEP.APP tìm hiểu loại thực phẩm này nhé!

Yến sào là gì?

Yến sào hay còn gọi là tổ chim yến – là loại thực phẩm và dược phẩm nổi tiếng được làm bằng tổ chim yến. Món yến sào được người Trung Hoa tiêu thụ cách đây 400 năm và là món ăn cao lương mỹ vị của các quốc gia Đông Á như Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam, Malaysia, Indonesia và một số quốc gia khác. Món súp yến sào được mệnh danh là “món trứng cá caviar của phương Đông”.

Yến sào là một trong những món ăn đắt đỏ nhất. Tổ yến được tìm thấy trên vách đá, hang động nơi chim yến sinh sống. Tổ Yến được thu hoạch là tổ chim trắng Aerodramus fuciphagus ( yến Hàng) và tổ chim yến đen Aerodramus maximus ( yến Tổ đen) –  nhưng chỉ có loại tổ yến của yến Hàng là được biết đến dưới cái tên Yến Đảo.

Do tính chất nguy hiểm và hạn chế số lượng đảo để khai thác nên loại yến sào này có giá cao nhất so với các loại yến khác trên thị trường.

Tổ trắng và tổ màu hồng ( yến Huyết) được cho là giàu dinh dưỡng và quý hơn.

Thời gian chim yến làm tổ và thu hoạch yến sào

Có rất nhiều loại chim yến khác nhau, cách làm tổ cũng khác nhau

• Làm tổ bằng lông
• Một số khác làm tổ bằng cỏ hay rơm
• Riêng chỉ có hai loại yến là Aerodramus fuciphacus và Aerodramus maximuc làm tổ bằng nước bọt – và chỉ có loại tổ này là có thể sử dụng làm thực phẩm.

Chim yến bắt đầu làm tổ vào mùa sinh sản ( từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 5), tổ được làm trong khoảng 33 – 35 ngày.

Tổ yến được xây hình dạng như cái bát được dính vào thành hang đá ( hay tường, xà nhà). Tổ yến bao gồm nhiều phiến mỏng được dệt từ nhiều sợi tơ bằng nước bọt chim yến bện vào nhau.

Dựa vào đặc tính làm tổ và sinh sản của chim yến, người ta thường thu hoạch tổ yến vào một trong ba thời điểm sau:

• Khi chim yến vừa làm tổ xong, chưa kịp đẻ trứng. Tổ thu hoạch lúc này thường nhỏ hơn vì sau khi đã đẻ trứng chim yến vẫn tiếp tục xây tổ dày thêm. Khi chim yến chưa kịp đẻ trứng mà phát hiện mất tổ sẽ lập tức xây lại tổ mới.
• Khi chim yến đã đẻ trứng nhưng trứng chưa kịp nở. Tổ yến thu hoạch lúc này lớn hơn, ít tạp chất nhưng sẽ làm ảnh hưởng đến số lượng chim yến do trứng không nở được.
• Khi chim non đã rời tổ. Phương pháp này giúp bảo vệ số lượng chim yến và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến đời sống của chim yến, vì chim non đã rời tổ nên chúng có thể tiếp tục nhân giống, còn chim bố mẹ vào mùa sinh sản sau sẽ xây lại tổ mới. Tổ yến thu hoạch bằng phương pháp này có khối lượng lớn nhất, tuy nhiên thường lẫn nhiều tạp chất như lông, phân do chim non đã lớn lên trong tổ yến.

Yến sào chứa nhiều dinh dưỡng quý hiếm giúp bổ thận, ngăn ngừa lão hóa làm đẹp da

Thành phần dinh dưỡng trong yến sào

Trong một số tài liệu được cung cấp tổ yến được cho là có nhiều thành phần dinh dưỡng quý hiếm như:

• Một số loại protein và axit amin như amide, humin, arginine, cystine, histidine, lysin
• Ngoài ra tổ yến còn chứa nhiều khoáng chất như canxi, sắt, kali, phốt pho và magie.

Những tác dụng của yến sào

Tổ yến chưng đường phèn là thần dược dưỡng nhan cho phụ nữ

Yến sào không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp bạn làm đẹp tự nhiên và ngăn ngừa lão hóa. Dưới đây là 10 tác dụng tuyệt vời của tổ yến mà mọi người sẵn sàng chi trả cho món ăn đắt đỏ này

1. Yến sào tăng cường hệ miễn dịch

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc thực hiện thí nghiệm trên chuột cho thấy tổ yến có chứa một số loại protein nhất định có thể đẩy nhanh quá trình tái tạo vitamin B, giúp tăng cường hệ miễn dịch. Tế bào B chính là các tế bào khỏe mạnh chịu trách nhiệm sản xuất kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.

2. Tổ yến có tác dụng bổ phế

Theo Đông y, yến sào có nhiều tác dụng tuyệt vời với hệ hô hấp. Tổ yến giúp dưỡng âm, bổ phế, tiêu đàm, trừ ho và định suyễn.

3. Yến sào tốt cho hệ tiêu hóa

Thành phần của yến sào có chứa một số nguyên tố hiếm như Cr (crôm) có tác dụng kích thích sự tiêu hóa. Nhờ đó giúp cơ thể hấp thu tốt những dinh dưỡng cần thiết và ăn ngon miệng hơn.

Sở hữu làn da trẻ đẹp nhờ yến sào. Đây là một trong những lợi ích được biết đến nhiều nhất khi ăn yến sào. Nhiều chị em tìm đến món yến sào như một cách làm đẹp tự nhiên nhờ công dụng giúp ngăn ngừa nếp nhăn và làm sáng da của nó.

4. Yến sào giúp phục hồi sức khỏe sau sinh

Phụ nữ mang thai ăn yến sào có thể phục hồi nhanh hơn sau khi sinh, đồng thời làm giảm rụng tóc. Và con bạn sinh ra có làn da khỏe mạnh hơn.

Để tăng cường sức khỏe sau sinh, phụ nữ có thể ăn yến sào để có thêm năng lượng và ngủ ngon hơn.

5. Tổ yến có tác dụng bổ máu

Yến sào giàu protein và Fe, rất quan trọng trong việc tạo máu cho cơ thể. Trong đó Fe (sắt) có vai trò quan trọng trong tổng hợp hemoglobin ( huyết sắc tố) –  là chất vận chuyển oxy cho các tế bào trong cơ thể. Ngoài ra, sắt còn tham gia vào thành phần  men oxy hóa khử trong các tế bào, và có trong myoglobin ( là sắc tố hô hấp của cơ thể).

6. Yến sào tốt cho hệ thần kinh

Các vi chất dinh dưỡng như mangan, đồng, kẽm trong yến sào có tác dụng ổn định thần kinh và tăng cường trí nhớ. Do đó, sử dụng tổ yến đúng cách giúp bồi bổ trí não, tốt cho tinh thần – giúp bạn ngủ ngon hơn và ghi nhớ tốt hơn.

7. Yến sào giúp đôi mắt khỏe mạnh

Kết quả nghiên cứu năm 2011 của Khoa Giải Phẫu thuộc Đại học Quốc gia Malaysia đã cho thấy những con thỏ được tiêm huyết thanh tổ yến có thể sản xuất nhiều sợi tế bào hơn những con còn lại.

Chúng giữ cho giác mạc khỏe mạnh sau khi trải qua các tổn thương hoặc bệnh tật. Đây là bằng chứng thuyết phục cho thấy tác dụng của yến sào đối với thị lực.

8. Yến sào giúp cải thiện sức khỏe

Với những người bị suy nhược, vừa ốm dậy, mới phẫu thuật, người bệnh ung thư vừa xạ trị… ăn yến sào sẽ giúp cải thiện sức khỏe nhanh chóng. Lý do là trong tổ yến có các acid amin như proline có tác dụng tái tạo tế bào cơ, các mô và da. Tysosine và acid syalic giúp phục hồi nhanh khi cơ thể bị nhiễm xạ hay tổn thương hồng cầu. Glucosamin giúp phục hồi sụn bao khớp trong những trường hợp thoái hóa khớp.

Chưa kể, hiện nay yến sào  còn đang được nghiên cứu trong việc điều trị nhiễm HIV-AIDS vì nó kích thích sinh trưởng những tế bào bạch cầu có tác dụng sinh kháng thể.

9. Yến sào giúp xương chắc khỏe

Trong tổ yến có chứa nhiều canxi, ngoài ra chúng còn có phenylalanine, dưới tác động của ánh mặt trời sẽ giúp cơ thể tổng hợp vitamin D ( dẫn chất quan trọng giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả vào xương.)

10. Yến sào giúp tăng cường sinh lý

Thành phần dinh dưỡng có trong yến sào giàu acid amin và các khoáng chất thiết yếu, quan trọng trong việc hỗ trợ tăng cường nội tiết tố trong cơ thể. Nhờ đó sẽ giúp tăng cường sinh lý, sức khỏe cho cả hai phái .

Phân loại các loại yến sào

Có ba loại chính là huyết yến, hồng yến và bạch yến

1. Theo nguồn gốc

Tổ yến hoang trong hang động

• Hai loài yến thường sống trong các hang động là loài yến Fuciphaga ( yến hàng) và yến Maxima ( yến tổ đen). Nhưng chỉ có có loại tổ yến của yến hàng là được biết dưới tên Wild Case Nest ( Yến hoang trong động).
• Do tính chất nguy hiểm của việc lấy tổ yến trong hang động nên loại tổ yến này thường có giá cao nhất. Tổ yến trong động, với những điều kiện tự nhiên thường có hình dạng giống như một cái chén, thân dày và chân cứng.
• Hình dạng tổ yến như chén sẽ giúp bảo vệ trứng hoặc yến con không bị các loài vật khác ăn mất.
• Chân tổ yến cần cứng để có thể gắn chặt vào tường vì các hang động thường có độ ẩm cao.
• Tổ yến loại này được tìm thấy ở Việt nam, Thái lan, Malaysia và Indonesia.

Tổ yến trong nhà

• Tổ yến của loài yến Esculanta là loại tổ yến thường thấy ở các nhà nuôi yến. Nhiều người vẫn nghĩ rằng Yến nhà là yến có thể nuôi được nhưng trong thực tế chúng ta chỉ có thể dựa vào kỹ thuật xây dựng và thiết kế để dẫn dụ chim yến vào nhà làm tổ chứ không thể cho chúng ăn như kiểu nuôi gà công nghiệp.
• Việc nuôi yến đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn, thời gian dụ yến lâu dài và đặc biệt là không thể cho yến ăn bằng thức ăn nhân tạo do bản chất chim yến hoang dã.
• Chúng chỉ có thể ăn các loại côn trùng như muỗi, rày…
• Tùy theo màu sắc tổ yến trong nhà thường có màu trắng ngà, chất lượng tổ yến phụ thuộc theo khu vực có thức ăn cho chim tìm mồi.
• Tổ yến có thể thu hoạch 1 – 4 lần trong năm. Chim yến sinh sản quanh năm.

2. Theo màu sắc

Lý do tại sao tổ yến có màu sắc khác nhau vẫn là một đề tài tranh luận.

Huyết yến

• Đây là loại tổ yến có màu đỏ tươi và là loại có giá cao nhất trong số các màu vì chúng hiếm và có nhu cầu tiêu thụ cao.
• Huyết yến cũng chỉ có thể thu hoạch 1 – 2 lần tong năm với tỉ lệ rất nhỏ.
• Số lượng huyết yến và hồng yến chiếm chưa tới 10% tổng sản lượng tổ yến trên thị trường thế giới.
• Có nhiều tranh cãi về việc tại sao tổ yến lại có màu đỏ. Quan niệm dân gian cho rằng màu đỏ của yến huyết là do trong quá trình làm tổ, chim yến không tiết đủ nước bọt nên dùng máu của chính nó để trộn lẫn với nước bọt để xây tổ. Tuy nhiên, quan niệm hiện đại cho rằng nhiều khả năng màu đỏ được tạo thành bởi các phản ứng hóa học của các khoáng chất từ vách đá ngấm vào tổ yến.

Hồng yến

• Đây là loại tổ yến có màu cam nhưng màu sắc có thể thay đổi từ màu vỏ quýt đến màu vàng lòng đỏ trứng gà.
• Màu càng đậm thì giá càng cao.

Bạch yến

• Bạch yến là loại tổ yến thông dụng nhất trên thị trường.
• Mỗi năm có thể thu hoạch từ 3-4 lần.
• Số lượng bạch yến bán trên thị trường thế giới chiếm khoảng 90% tổng số lượng yến trên thị trường.

Cách phân biệt loại yến sào thật và giả

Có rất nhiều yến sào giả kém chất lượng tràn lan trên thị trường

Nếu không có kinh nghiệm mua yến, bạn có thể mua phải hàng kém chất lượng. Vì thế, bạn nên lưu ý một số kinh nghiệm dưới đây khi lựa yến sào:

• Biết rõ màu sắc của yến thật: tổ yến thật thường có màu vàng da cam, màu đỏ hoặc đỏ da cam. Trong khi đó, tổ yến giả thường có màu trắng, được làm bằng aga (bột rau câu) hoặc bằng keo Agenat trộn lẫn với tinh bột mì (sắn).
• Tìm hiểu về mùi vị của tổ yến: tổ yến thật có mùi bị tanh và ẩm mốc riêng biệt. Tổ yến làm giả thường có mùi lạ và hăng hắc.
• Ăn thử yến đã được ngâm trong nước: khi mua yến, bạn cần ăn thử sản phẩm này sau khi đã ngâm yến vào nước. Nếu tổ yến làm giả thì các kết cấu bằng tinh bột khi gặp nước sẽ nhão ra. Tổ yến thật khi ngâm hoăc nấu đều không tan nhão, mà rã ra thành từng sợi yến nguyên vẹn.
• Thử với iốt, trà xanh hoặc nước trà: bạn có thể cho yến vào dung dịch muối iốt để kiểm tra. Nếu là yến giả, dung dịch sẽ chuyển sang màu xanh vì iốt tác dụng với tinh bột.

Đối với huyết yến có màu đỏ hoặc hồng thì bạn có thể cho vào nước trà hoặc trà xanh để thử. Yến giả nhuộm với chất có trong nước trà sẽ gây phản ứng hóa học và đen sẫm lại. Với tổ yến thật thì cho bạn có đem nấu chín tới 100 độ C vì vẫn giữ nguyên màu sắc.

Cách ăn tổ yến tốt nhất

Yến chưng đường phèn và hạt sen 

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng thời điểm ăn tốt nhất là khi bụng đang rỗng. Bạn có thể ăn yến sào vào buổi sáng mới thức dậy hoặc buổi tối trước khi ngủ.

Khoảng một tiếng trước khi ngủ, nồng độ của các hormone tăng lên giúp tăng khả năng hấp thụ các dưỡng chất vào cơ thể. Đây là thời điểm chất dinh dưỡng phát huy công dụng tốt nhất.

Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn yến sào vào giữa hai bữa ăn chính khi đói.

Ăn yến sào bao nhiêu là đủ?

Bạn không nên ăn quá nhiều yến sào kể cả khi đang mệt mỏi hoặc ốm đau vì cơ thể luôn có giới hạn về khả năng hấp thụ dinh dưỡng ở một thời điểm nhất định. Dinh dường dư thừa khi không hấp thu được sẽ thải ra ngoài theo đường tiêu hóa.

Các chuyên gia khuyến cáo về liều lượng yến sào theo độ tuổi như sau:

• Trẻ em 1 – 12 tuổi: 3g yến sào khô/ lần
• Trẻ vị thành niên và người lớn: 5 – 10g yến sào khô/lần
• Bạn không nên cho trẻ ăn yến sào quá sớm, nhất là đối với trẻ sơ sinh hay trẻ bắt đầu ăn dặm nhé.

Ăn tổ yến bao lâu thì có tác dụng?

Bạn chỉ cần ăn yến sào một lượng nhỏ đều đặn sẽ mang nhiều lợi ích hơn là ăn một lượng nhiều dồn vào một lần. Bạn có thể cân đối liều lượng yến sào theo từng đối tượng cụ thể sau:

Trẻ em

• Bé từ 1 – 3 tuổi chỉ nên dùng 50g/tháng và dùng đều cách ngày.
• Bé từ 3 – 10 tuổi có thể dùng 100g/tháng, dùng đều đặn cách ngày 1 lần.

Phụ nữ mang thai

• Đối với phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu không nên ăn yến sào.
• Phụ nữ mang thai từ tháng 4 – 6 có thể ăn trung bình 100g/tháng, dùng đều đặn cách ngày khoảng 7g/lần.
• Phụ nữ mang thai từ tháng 8 – 9 nên giảm liều lượng 70g/tháng dùng cách ngày khoảng 5 g/lần

Người lớn tuổi

• Yến sào đặc biệt tốt với người lớn tuổi, đặc biệt là người vừa phẫu thuật cần hồi phục sức khỏe và đau ốm.
• Tháng đầu tiên: ăn yến sào mỗi ngày 5g/lần, nên dùng khoảng 150g/tháng
• Tháng thứ hai trở đi: ăn cách ngày 1 lần đều đặn khoảng 6 – 7g/lần, nên dùng khoảng 100g/tháng

Người đau ốm

• Người bệnh đang trong giai đoạn điều trị có thể dùng đều đặn mỗi ngày 1 chén yến chưng đường phèn với liều lượng 5g/lần.

Người bình thường

• Nếu bạn muốn tăng cường sức khỏe thì nên ăn yến sào lâu dài và đều đặn 2 lần/tuần với liều lượng khoảng 5g /lần là đủ.

Những cách chế biến yến sào đơn giản giàu dinh dưỡng

 Món ăn bổ dưỡng, dễ tiêu hóa dành cho trẻ suy dinh dưỡng, người già vừa ốm dậy hay phẫu thuật cần bồi bổ sức khỏe 

• Yến sào chưng sữa đường phèn là món ăn dễ hấp thu dành cho trẻ nhỏ – nhất là trẻ bị suy dinh dưỡng và hay ốm vặt.
• Yến sào nấu cháo hạt sen là món ăn tăng cường sức khỏe dễ tiêu hóa.
• Tổ yến gà tiềm thuốc bắc là món ăn bổ dưỡng trong thực đơn của những bữa tiệc quan trọng.
• Yến sào chưng hạnh nhân cần ăn nóng để hấp thu các chất dinh dưỡng. Tuy nhiên nếu ăn lạnh cũng rất ngon.

Lưu ý khi chế biến yến sào

• Nếu chế biến yến sào theo cách khác, bạn sẽ khó mà điều chỉnh nhiệt độ. Nhiệt độ cao có thể phá hủy các dưỡng chất tự nhiên có trong yến sào.
• Trong trường hợp bạn muốn sử dụng yến sào như một nguyên liệu của món ăn, bạn vẫn nên chưng cách thủy trước khi cho vào món ăn đã hoàn thành.

Để duy trì sức khỏe và hình thể khỏe mạnh, ngoài việc bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể bạn nên xây dựng chế độ luyện tập thể dục thể thao khoa học nữa nhé.

Nguồn tham khảo 

Yến sào – https://vi.wikipedia.org/wiki/Y%E1%BA%BFn_s%C3%A0o Ngày truy cập 09/02/2021

The improvement effects of edible bird’s nest on proliferation and activation of B lymphocyte and its antagonistic effects on immunosuppression induced by cyclophosphamide – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4727516/ Ngày truy cập 09/02/2021

Recent advances in the identification and authentication methods of edible bird’s nest – PubMed – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28873672/ Ngày truy cập 09/02/2021

Prevalence of nitrite and nitrate contents and its effect on edible bird nest’s color – PubMed – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24279333/ Ngày truy cập 09/02/2021

Preliminary Study of the Nutritional Content of Malaysian Edible Bird’s Nest – PubMed – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22691992/ Ngày truy cập 09/02/2021