Mướp hương: thực phẩm khi ăn đẹp da khi dùng đẹp dáng
Mướp hương là loại quả vốn đã quá quen thuộc với người Việt Nam từ xưa đến nay. Loại quả này vốn là loại thực phẩm đã đi vào nền ẩm thực dân dã của nước ta với nét đa năng hiếm thấy bởi quả non thì chế biến món ăn ngon, quả già dùng không hết có thể tận dụng làm đồ dùng. Hơn thế nữa, loại thực phẩm này lại là nguồn cung cấp dồi dào các chất dinh dưỡng và khoáng chất cho cơ thể, giúp cải thiện sức khoẻ và hạn chế một số bệnh nguy hiểm, chống lão hoá và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Bạn vẫn còn hoài nghi về tác dụng của loại quả “đa năng, đa tài” này? Hãy cùng LEEP.APP phá tan những nghi ngờ cùng bài viết dưới đây nhé.
Tìm hiểu về mướp hương
Mướp là một loại thực vật thân leo thuộc họ bầu bí
Mướp là một loại quả hình trụ, thuôn dài, thuộc họ bầu bí. Mướp có tên khoa học là Luffa acutangula (L.) Roxb. Vỏ non, mềm và có hương vị nhẹ của nó thực sự là một trong những loại rau rất phổ biến trong ẩm thực Ấn Độ, Trung Quốc và Philippines. Mướp hương vốn được trồng nhiều ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Trước Thế chiến thứ hai, mướp đã trở nên phổ biến ở Hoa Kỳ, nhiều loại mướp được trồng và nhập khẩu từ Nhật Bản.
Mướp hương là một loại cây dây leo thân thảo, phát triển nhanh và thường cần một số hỗ trợ để tạo điều kiện cho sự lan rộng của nó. Do đó, nó thường được trồng trên giàn như bầu bí. Chúng phát triển tốt trong đất cát, màu mỡ và cần ánh nắng tốt và điều kiện ẩm ướt để phát triển. Cây mướp hương có lá lớn, chia thành các thùy có màu xanh đậm và lông mịn trên bề mặt. Hoa cái của cây mướp có màu vàng, sau khi tàn đi sẽ phát triển thành quả dài, thẳng hoặc hơi cong tuỳ theo giống mướp. Quả mướp non có thể ăn được và có thể chế biến thành các món ăn rất hấp dẫn phù hợp với ẩm thực của người Á Đông. Quả non có chiều dài từ khoảng 10-18 cm. Quả trưởng thành có thể dài hơn, tuỳ theo giống. Một số giống mướp cho trái trưởng thành dài đến 1m.
Hai giống mướp phổ biến nhất có thể kể đến bao gồm:
Mướp khía: hay còn gọi là mướp rồng Nhật Bản (L. acutangula) là giống được trồng phổ biến nhất. Bề mặt của nó được bao phủ bởi những đường gờ chạy dọc theo chiều dài của quả.
Mướp hương: hay còn gọi là mướp ta hoặc mướp trơn (L. ridndirca), là loại quả mướp to hơn và hình trụ, phần gốc dày hơn một chút. Phần vỏ quả mịn như dưa chuột.
Phần ruột quả mướp non ở cả hai giống đều có thịt mịn nhưng giòn và hạt mềm nhỏ. Nếu để phát triển thêm, quả sẽ nhanh chóng tăng kích thước, chúng sẽ phát triển một mạng lưới mô sợi, hạt trở nên cứng và không ăn được. Tuy nhiên khi đã khô hoàn toàn, mướp già có thể được thái, cắt hoặc tạo hình theo nhiều cách khác nhau trước khi được bán dưới dạng bọt biển dùng trong tắm rửa, tẩy da chết.
Các thành phần dinh dưỡng có trong mướp hương
Mướp có nhiều giống nhưng nhìn chung chúng đều chứa hàm lượng dinh dưỡng cao
Mướp hương là loại quả có lượng dinh dưỡng cao. Theo dữ liệu về dinh dưỡng quốc gia của USDA, trong 100g thịt quả mướp hương tươi có chứa lượng dinh dưỡng như sau:
- Lượng calorie: 20
- Carbohydrate: 4.35g
- Protein: 1.2g
- Chất béo: 0.2g
- Folate: 7μg
- Niacin: 0.4mg
- Riboflavin: 0.06mg
- Thiamin: 0.05mg
- Vitamin A: 410 IU
- Vitamin C: 12mg
- Natri: 3mg
- Kali: 139mg
- Canxi: 20mg
- Sắt: 0.36mg
- Magie: 14mg
Có thể thấy mướp hương là một trong những loại rau có hàm lượng calo rất thấp – chỉ chứa 20 calo trên 100 g. Phần thịt mỏng có kết cấu ruột xốp của của chúng giúp chúng chứa hàm lượng khoáng chất và vitamin vừa phải. Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn giàu chất chống oxy hóa. Cả hai giống cây trồng (giống mướp hương và mướp khía) đều có chứa các chất chống oxy hóa phenolic như carotenes, lutein và crypto-xanthin.
Trong 100g thịt quả tươi có chứa 7μg folate. Folate là chất có thể giúp giảm tỷ lệ mắc khuyết tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh, do đó đây là thực phẩm các bà mẹ đang mang thai cần quan tâm bổ sung để có được thai kỳ khoẻ mạnh và an toàn cho cả mẹ và bé.
Mướp hương vốn có nhiều vitamin A hơn nhiều loại rau thuộc họ bầu bí khác. Trong 100g mướp có chứa 410 IU vitamin A (14% lượng cơ thể cần mỗi ngày). Vitamin A là chất cần thiết cho sự sức khoẻ của niêm mạc, làn da, tóc và thị lực. Bên cạnh đó, vitamin A cũng là chất có thể hoạt động như yếu tố chống ung thư, nhờ khả năng chống lão hóa và làm trẻ hoá tế bào ở người.
Ngoài ra, mướp còn là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào (trong 100g có chứa đến 12mg viamin C chiếm khoảng 20% RDA). Vitamin C là một trong những chất chống oxy hóa tự nhiên mạnh mẽ giúp cơ thể con người loại bỏ các gốc tự do có hại, được coi là một trong những nguyên nhân phát triển tế bào ung thư.
Bên cạnh đó, mướp còn là thực phẩm giàu chất xơ giúp tiêu hóa dễ dàng và giúp thức ăn di chuyển qua ruột nhẹ nhàng hơn. Do đó, mướp là thực phẩm nhuận trường giúp làm giảm các vấn đề khó tiêu và táo bón.
Hơn nữa, mướp là một nguồn cung cấp các vitamin B phức hợp như thiamin, niacin (vitamin B3), axit pantothenic (vitamin B5), pyridoxine (vitamin B6) và các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm , kali, mangan và magiê.
Lợi ích sức khoẻ từ mướp hương
Quả mướp từ non đến già đều đem lại lợi ích khác nhau
Ngăn ngừa các bệnh về thị lực
Vitamin A là chất quan trọng giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng dẫn đến mù lòa. Một số gghiên cứu do Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ thực hiện cho thấy những người bổ sung vitamin C, vitamin A, đồng, vitamin E và kẽm thường xuyên trong chế độ ăn uống có khả năng giảm nguy cơ mắc phải thoái hóa điểm vàng lên đến 25% (thí nghiệm thực hiện trong khoảng thời gian 6 năm). Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thuốc nhỏ mắt Vitamin A có tác dụng điều trị hiệu quả chứng khô mắt. Mà mướp lại là thực phẩm không chỉ giàu vitamin mà còn tất cả các vitamin và khoáng chất kể trên. Do đó, việc bổ sung thực phẩm giàu vitamin A như mướp hương trong chế độ ăn hàng ngày có thể giúp giảm các bệnh về thị lực.
Ngăn ngừa bệnh tim mạch
Vitamin B5 là chất giúp hỗ trợ làm giảm cholesterol xấu cũng như chất béo trung tính làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Mướp hương là một nguồn cung cấp các vitamin B phức hợp trong đó có vitamin B5 rất dồi dào. Do đó việc bổ sung mướp vào trong những bữa ăn hằng ngày cũng có thể giúp tăng cường ngăn chặn và cải thiện tình trạng bệnh tim mạch.
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường
Mangan là khoáng chất cần thiết cho việc sản xuất các enzym tiêu hóa, chịu trách nhiệm cho một quá trình gọi là sự tân tạo đường có thể hiểu nôm na là quá trình tổng hợp glucose. Theo một nghiên cứu được tiến hành bởi Khoa Nội và Hóa sinh Hoa Kỳ cho thấy những vật thí nghiệm được cho dùng mangan, khả năng dung nạp glucose của chúng được cải thiện trong 12 tuần. Mangan thúc đẩy quá trình tiết insulin, giảm quá trình peroxy hóa lipid và tăng cường chức năng của các ti thể. Do đó, bạn nên tham khảo và bổ sung quả mướp vào chế độ ăn bởi chúng chứa lượng khoáng chất dồi dào như canxi, sắt, kẽm, kali, mangan và magiê do đó có thể hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Hạn chế tiểu đường típ 2
Thực phẩm giàu magiê giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 vì magiê cần thiết cho quá trình chuyển hóa glucose. Một số nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ 100mg magiê mỗi ngày làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường típ 2 lên đến 15 phần trăm. Do đó, bạn nên bổ sung mướp vào chế độ ăn uống để giảm nguy cơ mắc phải căn bệnh nguy hiểm này.
Tăng cường sức khoẻ và làm đẹp da
Nghiên cứu cho thấy rằng việc hấp thụ nhiều Vitamin C có thể làm giảm khô da, nếp nhăn và làm chậm quá trình lão hóa. Vitamin C là chất cần thiết cho việc sản xuất protein để hình thành gân, da, mạch máu và dây chằng. Bên cạnh đó, chúng sẽ hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương và cũng giảm hình thành mô sẹo (giúp giảm sẹo). Mướp hương lại là sản phẩm cung cấp vitamin C dồi dào, trong 100g có chứa đến 12mg viamin C chiếm khoảng 20% RDA. Do đó, mướp hương là món ăn vô cùng thích hợp để bổ sung đầy đủ vitamin, đem đến một làn da tươi sáng mịn màng, tươi sáng và giảm đi các dấu hiệu lão hoá trên da.
Cải thiện chức năng não và đau nửa đầu
Lượng magiê không đủ có liên quan đến chứng đau nửa đầu. Magiê giúp cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong cơ thể. Một số nghiên cứu được công bố trên tạp chí “Expert Review of Neurotherapeutics” cho thấy rằng liều lượng 300mg magiê có thể làm giảm sự tái phát của chứng đau nửa đầu. Mướp hương có chứa lượng magiê lớn, do đó bổ sung chúng vào chế độ ăn có thể giúp ngăn ngừa đau nửa đầu từ đó giúp cải thiện chức năng não.
Hỗ trợ tập luyện thể thao và ngăn ngừa đau cơ
Kali là chất giúp cân bằng lượng chất lỏng và giúp thư giãn cơ bắp. Nếu cơ thể thiếu kali, chúng sẽ gây dẫn đến tình trạng chuột rút, co thắt và đau cơ. Chúng giúp phục hồi và cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Do đó, đây là loại thực phẩm rất lý tưởng để bổ sung sau khi tập luyện gym và yoga để cơ thể được cung cấp năng lượng và phục hồi lại.
Một số món ăn hấp dẫn từ mướp hương
Mướp hương là món ăn gia đình dân dã nhưng hấp dẫn vô cùng
Lòng gà xào mướp hương
Lòng gà sau khi được rửa sạch bằng nước muối cần rửa tiếp bằng rượu trắng và rửa lại cho sạch với nước để khử mùi hôi. Mướp hương gọt vỏ, rửa sạch và cắt thành những miếng vừa ăn. Sau đó, bạn để chảo lên bếp cho dầu ăn vào và phi thơm với hành và xào săn lòng gà. Tiếp theo, bạn thêm mướp vào xào cùng lòng gà đến khi chín và nêm nếm vừa ăn. Cuối cùng, bạn tắt bếp, trút thức ăn ra đĩa, rắc hành ngò, tiêu lên và dùng cùng cơm nóng.
Mướp hương hấp tôm thịt
Tôm rửa sạch lột vỏ bỏ chỉ đen quết nhuyễn cùng thịt băm với hành tím nhuyễn và muối, hạt nêm. Mướp sau khi mua về bạn cần rửa sạch, gọt vỏ, cắt khúc khoảng 6-7cm và khoét bỏ ruột chừa một ít ở đáy để cho nhân vào. Sau đó, bạn lấy một lượng nhân tôm thịt vừa phải để nhồi vào phần mướp đã chuẩn bị sẵn cho đến khi hết nguyên liệu. Tiếp theo, bạn có thể cho mướp đã nhồi nhân vào xửng hấp ở lửa lớn khoảng 7 – 10 phút sau đó sắp ra đĩa và dùng với cơm và nước tương để điều chỉnh cho vừa miệng. Đây là món ăn nhẹ nhàng thanh đạm bạn có thể tham khảo để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng của cả gia đình.
Nhìn chung, mướp hương là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao giúp bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất cho cơ thể, đặc biệt cho những người thường tập gym và yoga. Do đó, bạn nên bổ sung thêm loại thực phẩm này vào chế độ ăn của gia đình để đảm bảo dinh dưỡng và hạn chế tối đa một số bệnh nguy hiểm.
Nguồn tham khảo
Luffa facts and health benefits. https://www.healthbenefitstimes.com/luffa/ Ngày truy cập 09/01/2021.
Luffa (Ridge gourd) nutrition facts. https://www.nutrition-and-you.com/luffa.html Ngày truy cập 09/01/2021.
Popular Loofah Sponges May Not Be the Best Shower Accessory — Here’s Why. https://www.healthline.com/health/loofah-sponge Ngày truy cập 09/01/2021.
Loofah, edible and functional. https://www.chinadaily.com.cn/a/201908/24/WS5d60a52ea310cf3e35567a8a_1.html Ngày truy cập 09/01/2021.
9 Health Benefits of Luffa ( Ridge Gourd ) and Nutrition Facts. https://loyfly.com/nutrition/health-benefits-of-luffa-or-ridge-gourd/ Ngày truy cập 09/01/2021.
