Hạt é có từ đâu và những lợi ích bất ngờ từ món ngon quen thuộc

Hạt é là nguyên liệu quen thuộc có mặt trong nhiều loại đồ uống giải khát và các món tráng miệng của ẩm thực Việt Nam. Mang nhiều giá trị dinh dưỡng cao, loại hạt này không chỉ đơn giản góp mặt trong các món ăn vặt, mà còn có tác dụng như một loại dược liệu giúp nâng cao sức khỏe.

Để giúp bạn có thêm kiến thức về loại hạt có nhiều công dụng với sức khỏe này, LEEP.APP sẽ cung cấp một số thông tin cụ thể dưới đây. Cùng theo dõi để biết công dụng và cách sử dụng loại hạt này nhé!

Thông tin tổng quan về hạt é

Hạt é là hạt của cây é trắng (hay còn có tên gọi khác là cây húng trắng, húng lông, húng quế lông). Tên khoa học là Ocimum basilicum, là loại hạt có bề ngoài khá giống với hạt mè đen. Hạt bình thường sẽ có một màu đen tuyền, khi gặp nước sẽ nở trương lên với một màng trắng bọc quanh thân.

Loại hạt này đã được ứng dụng trong y học Ayurvedic và y học Trung Quốc từ rất lâu nhưng mãi đến sau này, người Việt mới nhận ra những lợi ích sức khỏe của loại hạt này và bắt đầu sử dụng nhiều hơn.

Hình dạng và màu sắc hạt cây é khá giống với hạt mè đen

Giá trị dinh dưỡng trong hạt é

Một thìa cà phê (khoảng 13g) của loại hạt này có giá trị dinh dưỡng cụ thể như sau:

• Lượng calorie: 60
• Chất béo: 2.5g
• Omega-3: 1.24mg
• Carb: 7g
• Chất xơ: 7g
• Protein: 2g
• Canxi: chiếm 15% lượng cần hàng ngày.
• Sắt và Magie: chiếm 10% lượng cần hàng ngày.

Hạt é sau khi nở ra

Phân biệt hạt é với hạt chia

Nhiều người vẫn thường nhầm lẫn hai loại hạt vì có bề ngoài cũng khá tương tự. Tuy nhiên, hạt é có màu đen toàn thân trong khi hạt chia có hai màu đen và trắng cùng những sọc chạy dài thân. Trên thực tế, hạt chia chỉ to bằng phân nửa hạt é. Trong hạt é chứa nhiều chất xơ hơn hạt chia nhưng lại có lượng omega-3 thấp hơn.

Tương tự như hạt chia, hạt é khi ngâm trong nước cũng biến thể thành dạng gel. Tuy nhiên, chất nhầy của hạt chia sẽ bết dính với nhau tạo thành một khối, trong khi hạt é có lớp nhầy bao quanh từng hạt riêng biệt.

Hạt chia khi nở thường kết dính thành nguyên khối

Lợi ích của hạt é với sức khỏe

Mỗi thành phần trong hạt é lại có những công dụng nhất định với sức khỏe, sau đây là những lợi ích cụ thể của loại hạt này mà bạn nên biết:

• Canxi và magiê trong là khoáng chất cần thiết để phát triển cơ và xương còn sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hồng cầu. Thế nên, những người ăn chay cũng có thể sử dụng hạt é để thay thế lượng sắt và canxi vốn được cung cấp từ các loại thực phẩm như thịt, sữa.
• Chất xơ hòa tan có thể tăng cường sức khỏe đường ruột, kiểm soát tốt lượng đường trong máu, ổn định chỉ số cholesterol và hạn chế tình trạng thèm ăn. Từ đó, bạn có thể giảm cân hiệu quả nhờ việc kết hợp hạt é trong các bữa ăn hàng ngày.
• Các hợp chất có trong hạt é như flavonoid có công dụng như các chất chống oxy hóa, giúp bạn phòng ngừa được bệnh ung thư và các loại vi khuẩn, virus tấn công cơ thể.
• Các món ăn từ hạt é giúp giải nhiệt cho cơ thể tốt trong những ngày hè nóng bức. Đó cũng là lý do loại hạt này  được sử dụng nhiều trong các món đồ uống, đồ tráng miệng.
• Omega-3 có trong loại hạt này giúp phát triển não bộ, giảm nguy cơ mắc một số bệnh như tim mạch, tiểu đường.
• Hỗ trợ cải thiện tình trạng căng thẳng, đau đầu do áp lực, stress, ổn định tâm lý, giúp tinh thần phấn chấn hơn.
• Hỗ trợ điều trị các bệnh về da như vảy nến, chàm, giúp cơ thể tiết ra collagen để cải thiện sức khỏe làn da.
• Giúp máu lưu thông tốt hơn, tăng cường sức khỏe thể lực cho người mới ốm dậy.
• Ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây sâu răng.

Hạt é có thể chế biến thành nhiều món ngon 

Hướng dẫn sử dụng và bảo quản

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mỗi người không nên tiêu thụ lượng hạt é vượt quá định mức 5-10g trong một ngày. Chúng ta chỉ nên uống nước hạt é hoặc ăn kèm chúng trong các món tráng miệng xen kẽ từ 3-4 ngày trong tuần. Tần suất như vậy giúp cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể, tránh tình trạng ăn quá nhiều gây thừa chất. 

Cách chế biến hạt é rất đơn giản nên bạn có thể đọc qua hướng dẫn dưới đây và tự thực hiện ở nhà thay vì lãng phí tiền mua các sản phẩm chế biến sẵn. Sau khi mua hạt về, bạn cần rửa qua để lọc hết bụi bẩn bám vào loại hạt này trong quá trình phơi khô. Sau đó, bạn đem ngâm với nước nóng để tiết kiệm thời gian cho đến khi hạt é nở hết ra, tạo thành hỗn hợp dạng gelatin, hơi sệt lại là có thể sử dụng được. 

Bạn có thể pha nước hạt é với đường hoặc thêm hạt đã ngâm nước vào các món tráng miệng như sữa chua hoa quả, chè khúc bạch, rau câu… Để thuận tiện dùng ngay cho những lần sau, bạn có thể cất hỗn hợp trong hộp kín và bảo quản trong tủ lạnh từ 3-4 ngày. 

Với phần hạt khô chưa sử dụng đến, bạn cần đảm bảo giữ chúng trong một hộp kín, để nơi thoáng mát, tránh ánh sáng. Nên sử dụng hộp đựng là hộp thủy tinh hoặc hộp nhựa với nắp đậy kín để không khí không thể lọt vào gây ẩm, mốc. Trước khi cho hạt vào hộp, bạn cần chắc chắn hộp đã được phơi khô, không được để đọng nước, ẩm ướt. 

Lưu ý khi sử dụng

Đối tượng nên cẩn trọng khi ăn loại hạt này là trẻ em và phụ nữ mang thai. Với trẻ nhỏ, rủi ro mắc nghẹn do nuốt chửng có thể xảy ra bởi kích thước hạt vốn rất nhỏ. Đôi khi, trẻ nghịch ngợm sẽ vô tình ăn luôn hạt sống khi chưa kịp ngâm trong nước. Về phụ nữ mang thai, hạt é có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của họ bởi nó làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể,  nên cần chú ý đến định mức mỗi lần mỗi lần sử dụng. 

Hạt chưa sử dụng nên được bảo quản trong lọ kín

Hy vọng với những công dụng của hạt é trên đây, bạn đã có thêm thông tin về một loại thực phẩm lành mạnh, có thể kết hợp trong những bữa ăn hàng ngày. Trước khi ăn, bạn cần đảm bảo ngâm chúng với nước cho đến khi hỗn hợp biến thành dạng sệt, tránh ăn trực tiếp gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Kết hợp dinh dưỡng và luyện tập là phương pháp nhanh chóng và hiệu quả nhất giúp bạn duy trì sức bền của cơ thể.

Nguồn tham khảo

12 Fascinating Benefits and Uses of Basil Seeds  https://www.healthline.com/nutrition/basil-seeds Ngày truy cập 20/02/2021