Bòn bon bổ dưỡng nhưng phải ăn đúng cách!
Mặc dù bòn bon có nhiều tác dụng cho sức khỏe nhưng nếu ăn sai cách, bạn có thể gặp phải một vài vấn đề sức khoẻ. Vậy, bạn đã biết cách ăn bòn bon đúng để có thể tận dụng hết tác dụng của loại quả này?
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thêm những thông tin cần biết về bòn bon, bao gồm giá trị dinh dưỡng, những lưu ý khi ăn và cách chọn bòn bon. Tham khảo ngay nhé!
Tìm hiểu về bòn bon
Bòn bon là một biến thể của loài Lansium domesticum, có nguồn gốc từ Đông Nam Á. Bòn bon có thể được trồng trên độ cao 600 mét so với mực nước biển cho đến 1.500m trên mực nước biển và phát triển tốt ở điều kiện lượng mưa 1.500 mm đến 2.500 mm mỗi năm và các loại đất latosol, posolik vàng và phù sa.
Quả có thể có hình elip, bầu dục hoặc tròn, có kích thước từ 2 đến 7 cm x 1,5 đến 5 cm. Quả có vẻ ngoài giống như khoai tây nhỏ và mọc thành từng chùm tương tự như nho. Thịt quả gần như trong suốt, có vị hơi chua. Khi chín sẽ cho vị ngọt hơn. Hạt của loại quả này có vị đắng, khó tách khỏi thịt nên nhiều người có xu hướng ăn cả hạt để tránh phiền phức.
Ngoài tên gọi phổ thông là bòn bon, loại quả này còn có 2 tên “quý phái” khác được vua nhà Nguyễn ban tặng là trái nam trân, nghĩa là quả quý ở phương Nam và trái trung quân, để ghi nhớ đến một lần trốn tránh quân Tây Sơn, nhóm quân phò chúa phải ăn loại quả này mới cầm cự vượt qua cơn đói được.
Bên cạnh thịt quả, cây bòn bon còn được dùng làm thuốc. Ở nhiều nước Đông Nam Á, người ta dùng vỏ và hạt bòn bon làm thuốc hạ sốt, diệt ký sinh trùng sốt rét, tiêu chảy. Vỏ cây còn được dùng để chữa các vết do côn trùng cắn.
Bòn bon là món ăn ngon được rất nhiều người yêu thích
Bòn bon có tác dụng gì?
Dưới đây là những tác dụng của quả bòn bon đối với sức khỏe:
1. Giúp giảm cân hiệu quả
Bạn đang ăn kiêng? Có thể bạn sẽ muốn thêm quả bòn bon vào thực đơn của mình ngay. Như bạn có thể đã biết, mọi chế độ ăn uống đều dựa vào việc đốt cháy nhiều calo hơn lượng calo bạn nạp vào cơ thể. Để làm được điều này, cơ thể cần có sự trao đổi chất tốt và quả bòn bon chứa riboflavin giúp cơ thể giải phóng năng lượng từ carbohydrate. Điều này đồng nghĩa với việc bạn có thể nhận được nhiều năng lượng hơn với chỉ một lượng nhỏ thức ăn. Về lâu dài, ăn loại quả này sẽ làm giảm số lượng bữa ăn nhẹ như đồ chiên rán mà bạn tiêu thụ và do đó giảm lượng thức ăn tổng thể của bạn trong khi vẫn giữ cho bạn khỏe mạnh.
2. Chống lại ung thư
Ngoài phần thịt tốt cho chế độ ăn uống của bạn, vỏ của bòn bon cũng rất tốt để chữa bệnh ung thư và rất mạnh trong việc ức chế sự sinh sản của tế bào ung thư (chỉ cần bạn làm sạch nó thật cẩn thận trước khi ăn). Nó chứa nhiều dinh dưỡng, khoáng chất, chất xơ và vitamin được cho là hữu ích để điều trị ung thư, đặc biệt là những bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa của chúng ta.
3. Giảm sốt
Ngoài các chất dinh dưỡng khác nhau có trong thịt quả, các bộ phận khác của quả cũng có thể được sử dụng. Hạt của nó đã được biết là có thể hạ sốt. Nói chung, bạn không muốn ăn hạt vì nó có vị đắng, nhưng trong trường hợp bạn cần, bạn có thể phơi khô hạt, xong đó nghiền thành bột và ủ bột với nước ấm.
4. Chữa khỏi nhiễm giun
Hạt bòn bon còn có hiệu quả trong việc điều trị nhiễm giun đường ruột của trẻ. Phương pháp thảo dược này dễ thực hiện hơn và an toàn hơn khi sử dụng thường xuyên so với phương pháp trị giun bằng thuốc. Một lần nữa, bạn nên cho hạt giống vào hỗn hợp hạt nghiền nát với nước như đã đề xuất ở trên để đạt được lợi ích tối đa của việc điều trị.
5. Chất xua đuổi muỗi
Nghiên cứu cho thấy rằng các chất có trong vỏ quả bòn bon giúp xua đuổi muỗi rất tốt. Để tạo ra chất xua đuổi từ vỏ bòn bon, trước tiên bạn cần phải làm khô nó. Khi đã khô, bạn có thể làm bỏng vùng da khô. Mùi da cháy đuổi muỗi và nó đã được chứng minh là an toàn hơn cho hô hấp so với các loại thuốc đuổi muỗi thông thường trên thị trường.
6. Tăng cường răng và xương
Quả bòn bon chứa vitamin A và phốt pho. Vitamin A là một loại vitamin hòa tan trong chất béo, đóng một vai trò cơ bản trong việc duy trì răng và xương. Phốt pho cũng hữu ích như một tác nhân cho sự hình thành xương và răng. Nhờ vậy, ăn loại quả này sẽ cho phép nhiều vitamin và khoáng chất này đi vào cơ thể của bạn.
Loại quả này có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ nếu ăn đúng cách
7. Trị vết cắn của côn trùng và bọ cạp
Cây bòn bon đặc biệt là vỏ cây có thể được dùng làm thuốc trị vết côn trùng cắn hoặc bọ cạp cắn. Để sử dụng vỏ của quả: bắt đầu bằng cách lấy tinh bột lưu trữ trong vỏ cây. Sau đó, tinh bột được bôi lên phần bị côn trùng hoặc bọ cạp cắn và để khô. Thực hiện quá trình điều trị này nhiều lần cho đến khi vết thương cắn không còn sưng tấy và khỏi hoàn toàn.
8. Ngăn ngừa bệnh sốt rét
Nghiên cứu gần đây cho thấy loại qủa này là một nguồn hợp chất có tác dụng chống lại các chủng Plasmodium falciparum kháng chloroquine, một trong những động vật nguyên sinh gây bệnh sốt rét. Chiết xuất từ quả làm gián đoạn vòng đời của Plasmodium falciparum và hoạt động chống lại một chủng ký sinh trùng kháng chloroquine.
9. Điều trị kiết lỵ
Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chiết xuất từ vỏ cây cũng rất hữu ích trong việc điều trị bệnh kiết lỵ, cũng có rất nhiều nền văn hóa địa phương sử dụng cây bòn bon để điều trị bệnh kiết lỵ.
10. Tốt cho da
Nếu bạn nghĩ rằng lợi ích của quả bòn bon chỉ giới hạn ở những lợi ích liên quan đến sức khỏe và bệnh tật thì bạn đã nhầm. Về mặt thẩm mỹ, đặc biệt là chiết xuất từ quả bòn bon có thể được sử dụng để làm sáng da. Một lần nữa, vitamin A đóng một vai trò ở đây. Bòn bon chứa vitamin A đóng vai trò cơ bản trong việc duy trì làn da khỏe mạnh và mô mềm, do đó, việc tiêu thụ nó sẽ cải thiện chất lượng da.
11. Ngăn ngừa ung thư
Bòn bon có thể giúp ngăn ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư liên quan đến tiêu hóa như ung thư ruột kết do loại quả này có khả năng đẩy lùi các gốc tự do trong cơ thể. Gốc tự do có thể dẫn đến sự phá hủy DNA của tế bào, dẫn đến sự thất bại trong quá trình sinh sản của tế bào. Điều này dẫn đến rất nhiều bệnh mãn tính. Bằng cách ăn quả bòn bon, chúng ta cũng sẽ tránh được những căn bệnh khác do các gốc tự do có thể rình rập gây ra cho sức khỏe của chúng ta.
12. Nguồn carbohydrate cho cơ thể
Quả bòn bon chứa nhiều carbohydrate mà khi ăn sẽ rất tốt. Cứ 100 g quả thì có khoảng 10 g carbohydrate. Thêm vào đó, chung cũng giúp quá trình trao đổi chất của chúng ta chiết xuất năng lượng hiệu quả hơn. Bạn có thể sử dụng để thay thế các món ăn nhẹ không lành mạnh của bạn.
13. Chống lại bệnh tiểu đường
Loại quả này chứa thiamine mà cơ thể con người sử dụng để giảm mức đường huyết. Bằng cách giảm mức độ glucose trong máu, nó sẽ giúp ngăn ngừa bệnh đái tháo đường.
14. Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Giống như tất cả các loại trái cây, bòn bon cũng chứa một lượng chất xơ dồi dào giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Nó cũng giúp hình thành chất thải và ngăn ngừa những cơn đau bụng rất khó chịu.
Lưu ý khi ăn bòn bon
Mặc dù có giá trị dinh dưỡng nhưng ăn loại quả này không đúng cách có thể gây hại cho sức khoẻ. Duới đây là một vài lưu ý cần tránh khi ăn:
- Không nên nhai hạt: Hạt quả rất khó tách khỏi hạt nên nhiều người thường nhai luôn hạt. Tuy nhiên, trong hạt chứa alkaloid độc nên có thể gây hại cho sức khoẻ. Các hạt càng lớn, thành phần độc này sẽ càng nhiều.
Dù hơi khó, nhưng tốt nhất bạn nên loại bỏ hạt khi ăn
- Không cắn vỏ: Tuy có thể dùng làm thuốc trị bệnh, nhưng vỏ của loại quả này cũng có độc tố. Vì vậy, bạn nên cẩn thận khi ăn. Trong vỏ còn chứa một chất gọi là axít lansium gây ảnh hưởng không tốt với tim. Ở liều cao, loại chất này có thể làm ngừng tim ếch. Khi ăn bòn bon, tốt nhất bạn nên dùng tay để tách vỏ, bỏ hạt.
- Không ăn nhiều, nhất là với người bị tiểu đường. Bởi bòn bon cũng có hàm lượng đường lớn, không tốt cho người tiểu đường. Với người bình thường, ăn bòn bon nhiều cũng có thể bị nặng bụng.
Cách chọn bòn bon ngon
Khi chọn bòn bon, bạn nên ưu tiên trái vừa phải, không lớn, không nhỏ. Chọn quả có vỏ màu vàng nhạt, núm cuống căng tròn. Không nên lựa những trái to vì những quả này thường có hột to và bị chua. Bòn bon thường xuất hiện sâu đục quả, nhện đỏ và rệp sáp nên bạn cần quan sát kỹ khi ăn. Tránh những quả bị dập nát hoặc có nám đen.
Bạn cũng nên tránh những loại bị thúc chín do phun thuốc. Quả chín tự nhiên sẽ có dấu kim lo ti ngay dưới đáy, cuống quả còn tươi. Khi ăn thử sẽ có vị ngọt thanh, thịt trong, hạt đen, nhỏ, đặc biệt không còn mủ. Ngược lại, quả chín do dùng thuốc sẽ có màu vàng đất bóng đẹp, không có dấu châm kim. Cuống quả thường bị thâm đen. Khi ăn có vị chua, thịt đục, hạt to có màu hồng và dính mủ rất nhiều.
Nguồn tham khảo
The Health Benefits of Langsat Fruit https://healthybenefits.info/the-health-benefits-of-langsat-fruit/ Ngày truy cập: 15/1/2021
15 Top Health Benefits of Langsat Fruit – Diet – Beauty Treatments https://drhealthbenefits.com/food-bevarages/fruits/health-benefits-langsat-fruit Ngày truy cập: 15/1/2021
