Cân nặng thay đổi liên tục có phải là dấu hiệu báo động?

Biến động trọng lượng hàng ngày có phải là một vấn đề bình thường? Nếu có thói quen cân mỗi sáng, chắc chắn bạn sẽ nhận ra trọng lượng cơ thể thay đổi đáng kể chỉ sau một đêm.

Đôi lúc, lý do cho tình trạng này cũng rất rõ ràng. Có thể vì trước khi đi ngủ bạn đã ăn nhiều hơn một chút so với thường ngày, dẫn đến tăng cân hoặc sau một buổi tập thể lực với cường độ cao, cân nặng có dấu hiệu giảm đi. Song song đó còn có rất nhiều tác nhân dẫn đến tình trạng cân nặng thay đổi. Nguyên nhân sẽ càng rõ ràng hơn nếu bạn đang trong quá trình giảm cân.

Trong cuộc phỏng vấn gần đây về cách giảm hàm lượng nước, TS. BS. nội tiết Kathleen Wyne cho biết sự thay đổi khoảng 2kg là phổ biến ở nhiều người và con số này có thể lên đến 8kg tùy thuộc vào kích thước cơ thể. Vậy tại sao lại có sự thay đổi lớn như vậy? Và nguyên nhân nào dẫn đến biến động trọng lượng theo từng ngày? Dưới đây là những yếu tố góp phần làm tăng hoặc giảm chỉ số cân nặng của bạn. Hãy cùng LEEP.APP tìm hiểu để bớt hoang mang nhé!

Biến động trọng lượng do natri

Dùng thực phẩm nhiều muối có thể khiến bạn tăng cân

Thực phẩm nhiều muối sẽ làm tích nước trong cơ thể. Lượng nước tích tụ lại càng nhiều thì càng khiến bạn tăng cân. Tình trạng này còn tệ hơn với những người nhạy cảm với natri.

Vậy điều gì xảy ra khi bạn không nghĩ rằng mình tiêu thụ quá nhiều natri?

Chúng ta thường không bị quá tay mỗi khi nêm nếm thức ăn. Nhưng những thực phẩm như thịt nguội ăn kèm với phô mai (cắt khoanh), thức ăn đông lạnh, nước sốt mặn lại tiềm ẩn rất nhiều natri. Súp đóng hộp cũng là nguồn chứa hàm lượng natri cao phổ biến. Chính vì vậy mà kể cả khi cắt giảm kích thước phần ăn, thay thế bằng món súp ít calorie, trọng lượng của bạn vẫn sẽ tăng, cho dù phần trọng lượng tăng đó cũng chỉ đơn giản là nước.

Biến động trọng lượng do carbohydrate

Khi ăn bánh mì, cơ thể cần nhiều nước để lưu trữ nên cân nặng sẽ tăng lên

Nếu bánh mì, mì ống và các loại tinh bột khác là món khoái khẩu của bạn, điều đó đồng nghĩa rằng cân nặng của bạn cũng sẽ tỷ lệ thuận với sở thích đó và “thủ phạm” là do lượng carbohydrate hấp thụ vào cơ thể.

Trung bình mỗi gram carbohydrate hấp thụ, cơ thể cần đến 3g nước để lưu trữ. Chính vì lý do đó, khi ăn những phần có hàm lượng carbohydrate cao, cân nặng dường như sẽ tăng lên do lượng nước tăng, không phải do chất béo.

Thêm vào đó, thực phẩm chứa carb tinh chế còn chứa nhiều natri hơn. Ví dụ, một phần mì spaghetti với phô mai parmesan sẽ làm cho cơ thể giữ rất nhiều nước do chứa đồng thời hàm lượng carb và muối cao.

Biến động trọng lượng do thực phẩm

Khối lượng thực phẩm góp phần làm cho cân nặng tăng lên một chút do cơ thể phải xử lý chúng. Ngoài ra, nước trong thức ăn sau nhiều lần tích tụ lại cũng làm cho cân nặng bắt đầu tăng lên. Theo ý kiến của chuyên gia, tiêu thụ 2 ly nước, cả từ đồ uống và trong thực phẩm, bạn có thể tăng đến 0,5kg.

Vậy điều gì xảy ra với tất cả số trọng lượng đó? Lượng calorie từ thực phẩm được sử dụng để nạp nhiên liệu cho các quy trình tự nhiên của cơ thể hoặc được lưu trữ để dùng sau. Còn các chất thải được xử lý và bài tiết dưới dạng nước tiểu và phân (nhu động ruột).

Biến động trọng lượng do nhu động ruột

Thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp cải thiện quá trình bài tiết, khiến bạn không phải băn khoăn về cân nặng thay đổi chỉ vì lượng chất thải trữ lâu trong cơ thể

Một nguyên nhân khác dẫn đến thay đổi cân nặng là do nhu động ruột. Câu hỏi đặt ra là phân của chúng ta chiếm bao nhiêu trong chỉ số cân nặng? Theo các nghiên cứu thì một người trung bình bài tiết khoảng 125 – 170g phân mỗi ngày. Nhưng dựa theo báo cáo thực tế thì con số này chỉ khoảng 106g. Vậy điểm mấu chốt là gì?

Thói quen bài tiết bình thường là khác nhau ở từng người và nguyên nhân dẫn đến biến động trọng lượng một phần vì nhu động ruột. Thực tế, kể cả khi giảm trọng lượng phân, sau quá trình bài tiết thì những chất thải từ quá trình tiêu hóa vẫn còn sót lại. Thời gian vận chuyển phân sinh lý ước tính thay đổi trong khoảng từ 40 – 60 giờ với thời gian vận chuyển trong ruột từ 24 – 48 giờ. Thời gian vận chuyển sẽ được cải thiện nếu bạn tiêu thụ nhiều chất xơ hơn.

Biến động trọng lượng do tập thể dục

Nâng tạ hoặc tập các bài sức mạnh có thể khiến cơ bắp giữ nước nên cân nặng tăng

Tập thể dục khiến bạn đổ mồ hôi và giảm lượng nước trong cơ thể. Các chuyên gia ước tính trung bình một người mất từ 740 – 1.330ml chất lỏng trong một giờ tập luyện, đặc biệt là với các bài luyện tập nhịp tim. Tất nhiên, con số đó sẽ thay đổi theo điều kiện thời tiết và các yếu tố khác.

Vài hình thức tập thể dục có thể gây ra biến động cân nặng rõ rệt hơn. Ví dụ như nâng tạ hoặc các hình thức rèn luyện sức mạnh sẽ khiến cơ bắp giữ nước. Trong quá trình rèn luyện, bạn vô tình tạo sức ép lên cơ bắp. Do đó, chúng cần sử dụng nước như một phương pháp để chữa lành tổn thương. Nước tích tụ lại trong cơ bắp, từ đó làm cho cơ bắp to và khỏe hơn.

Biến động cân nặng do thuốc

Nếu tăng cân khi sử dụng một loại thuốc mới, bạn nên trao đổi với bác sĩ để biết có tiếp tục dùng hay không

Một số loại thuốc có chức năng hỗ trợ tăng cân. Số khác giúp gia tăng cảm giác thèm ăn hoặc giữ nước trong cơ thể. Theo Liên minh Hành động Chống béo phì (Obesity Action Coalition), vài loại thuốc có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thụ và lưu trữ glucose, dẫn đến tích tụ chất béo ở phần giữa của cơ thể. Nếu đang dùng thuốc để điều trị các bệnh như đái tháo đường, huyết áp cao, co giật hoặc đau nửa đầu, bạn sẽ nhận thấy cân nặng có thể tăng đến một vài kilogram mỗi tháng.

Trong trường hợp cân nặng gia tăng đột ngột khi bắt đầu sử dụng đơn thuốc mới, đừng bỏ thuốc mà thay vào đó hãy trao đổi vấn đề này với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn.

Biến động trọng lượng do rượu

Rượu cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn tăng cân

Rượu là thức uống gây lợi tiểu. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, rượu có thể tạo ra dòng nước tiểu chỉ trong vòng 20 phút, dẫn đến tình trạng mất nước và mất cân bằng chất lỏng. Nhưng sự mất cân bằng này không mất đi mà ngược lại, còn giữ lại chất lỏng từ đồ uống cùng với thực phẩm tiêu thụ. Ví dụ như người ăn mặn quá nhiều dẫn đến tình trạng ứ nước. Kết quả cuối cùng là dẫn đến tăng cân sau khi uống rượu.

Có nhiều nguyên nhân khiến biến động trọng lượng xảy ra hàng ngày. Và cách duy nhất chúng ta có thể làm để can thiệp là kiểm soát sự thay đổi trọng lượng nước. Vì vậy, thật sự không có khái niệm “trọng lượng bình thường”. Bạn không cần phải quá lo lắng nếu thấy có những thay đổi nhỏ từ ngày này sang ngày khác. Hãy nhớ rằng cả cơ bắp và chất béo đều làm tăng trọng lượng cơ thể. Do đó, tăng cân không nhất thiết là xấu.

Nguồn tham khảo

Is Weight Fluctuation Normal? https://www.verywellfit.com/why-does-weight-change-day-to-day-4100012 Ngày truy cập: 1/4/2020