Các nhà khoa học đã bước đầu tìm ra được “vũ khí” chống COVID-19 bằng thuốc xịt mũi

Trong bối cảnh dịch COVID-19 ngày càng diễn biến phức tạp trên toàn cầu, các chuyên gia tại Đại học California, San Francisco, Mỹ, đã tạo ra một loại thuốc xịt mũi có tác dụng bảo vệ tốt hơn cả các thiết bị phòng hộ để giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus trên diện rộng trước khi một loại vắc-xin có hiệu quả được sản xuất.

Loại thuốc xịt mũi này có tên gọi là “AeroNabs”. AeroNabs chứa các tinh thể nanobody, đây là các protein miễn dịch giống như kháng thể siêu nhỏ được tìm thấy trong máu của lạc đà không bướu, lạc đà và lạc đà alpacas. Các tinh thể nanobody trong công thức này được thiết kế để nhắm tới virus SARS-CoV-2, loại virus đang gây ra đại dịch trên toàn cầu.

AeroNabs “chốt chặn” COVID-19

Các kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng các tinh thể nanobody có kích thước bằng 1/4 các kháng thể chống lại COVID-19 được tìm thấy ở người xâm nhập vào tế bào. Tuy nhiên, công thức AeroNabs này vẫn cần được nghiên cứu thêm trong các thử nghiệm lâm sàng để xem công thức này có thực sự giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh hay không.

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết do các tinh thể nano này rất nhỏ nên việc sản xuất loại thuốc này rất dễ và nhanh chóng

GS. TS. Peter Walter, Khoa Hóa sinh và lý sinh tại Đại học California, San Francisco là đồng sáng chế AeroNabs cho biết: “AeroNabs cũng giống như các dạng thiết bị bảo hộ cá nhân nhưng hiệu quả hơn nhiều. Loại thuốc này có thể đóng vai trò như một chốt chặn quan trọng cho đến khi vắc-xin phòng bệnh được sản xuất. Đặc biệt, đối với những người không thể tiếp cận hoặc không đáp ứng với vắc-xin SARS-CoV-2, AeroNabs có thể là một trợ thủ lâu dài để phòng chống dịch COVID-19”.

Nanobody đã được phát hiện cách đây gần 40 năm

Các tinh thể nanobody được phát hiện lần đầu trong một phòng thí nghiệm tại Bỉ vào cuối những năm 1980 và đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học trên toàn thế giới từ thời điểm đó. Ở thời điểm khi mà dịch COVID-19 diễn biến ngày một phức tạp, các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới lại một lần nữa chuyển sự chú ý đến các tinh thể nanobody với hy vọng chúng có thể vô hiệu hóa virus SAR-CoV-2.

AeroNabs vẫn cần được nghiên cứu thêm trong các thử nghiệm lâm sàng để xem công thức này có thực sự giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh hay không

Các tinh thể nanobody đã được chứng minh là có thể chống lại các loại virus giống với virus SARS-CoV-2. Các tinh thể này có tác dụng như các kháng thể hay các protein miễn dịch do cơ thể sản xuất để phản ứng với mầm bệnh. Khi phát hiện mầm bệnh, các kháng thể sẽ bám vào và đánh dấu cho các tế bào miễn dịch khác tiêu diệt hoặc tự vô hiệu hóa nó. Hiện các tinh thể nano hoạt động theo cơ chế này cũng đang được sản xuất hàng loạt để tạo ra các liệu pháp chống lại COVID-19.

Tiến sĩ Aashish Manglik trong nhóm nghiên cứu cho biết, so với các loại thuốc thì các tinh thể nano sẽ có lợi thế hơn bởi kích thước nhỏ nên sẽ dễ dàng thao tác và sửa đổi hơn trong phòng thí nghiệm.

Đi tìm tinh thể nanobody hiệu quả nhất

Để tìm ra loại tinh thể nano có hiệu quả nhất, các nhà khoa học đã phân tích hơn hai tỷ vật liệu tổng hợp từ một thư viện trong phòng thí nghiệm. Kết quả cho thấy nhóm nghiên cứu đã đưa ra được 21 tinh thể nanobody có tiềm năng chống lại virus Corona.

SARS-CoV-2 là virus được bao phủ trong các gai. Các gai này sẽ gắn vào các thụ thể ACE-2 được tìm thấy trên bề mặt tế bào người, ở đường mũi, phổi và đường thở. Các thụ thể ACE-2 giống như một “lỗ hổng” để virus xâm nhập vào tế bào. Và các nhà nghiên cứu hiện đang muốn “lấp lỗ hổng” này lại. 21 tinh thể nano được tìm thấy sẽ liên kết với các gai của virus và ngăn chặn sự tương tác của ACE-2. Nói chung, các tinh thể nanobody sẽ hoạt động giống như một lớp vỏ bọc ngoài các gai và ngăn nó lắp vào “ổ khóa” ACE-2.

Các tinh thể nanobody sẽ hoạt động giống như một lớp vỏ bọc ngoài các gai và ngăn  nó lắp vào ACE-2

Trong các thí nghiệm sâu hơn, tiến sĩ Veronica Rezelj, một nhà virus học tại Viện Pasteur ở Paris, Pháp, đã thử nghiệm ba tinh thể nano được đánh giá là có khả năng chống lại virus SARS-CoV-2 cao nhất. Sau khi nghiên cứu, tiến sĩ đã phát hiện ra rằng các tinh thể nano có “sức mạnh phi thường và có thể ngăn ngừa nhiễm trùng ngay cả ở liều lượng cực thấp”. Các tinh thể nanobody không chỉ hoạt động như một cái vỏ bọc mà còn như một cái “bẫy”. Chúng kẹp chặt các gai của virus khi nó ở trạng thái không hoạt động để các gai này không được kích hoạt.

Từ kết quả của nghiên cứu, các nhà khoa học đã tạo ra hai chiếc tương tự về mặt di truyền và sử dụng ba chiếc để tạo ra AeroNabs. Sự kết hợp này đã đem đến sức mạnh hơn 200.000 lần so với một vật thể nano đơn lẻ. Giáo sư Walter cho biết hiệu quả ngăn ngừa SARS-Cov-2 của AeroNabs đã “nằm ngoài mong đợi”.

Hiện các nhà nghiên cứu vẫn cần nghiên cứu thêm về hiệu quả của AeroNabs trong việc ngăn chặn sự lây nhiễm của virus. Một số chuyên gia nói rằng loại thuốc này có thể được sử dụng giống như liệu pháp huyết thanh –  sử dụng máu giàu kháng thể của người đã từng nhiễm COVID-19 và tiêm lại vào người bệnh. Nhưng với thuốc xịt AeroNabs, người bệnh sẽ không cần phải truyền vào máu mà nó có thể sử dụng trực tiếp qua đường mũi.

Để cập nhật những kiến thức khác về sức khỏe, dinh dưỡng, các bài tập luyện hoặc tìm kiếm huấn luyện viên thể hình/yoga, bạn hãy truy cập vào trang web www.leep.app hoặc tải ngay LEEP.APP tại đây.

Nguồn tham khảo

Nasal spray could prevent people from catching the coronavirus and be more effective than wearing PPE, scientists claim https://www.dailymail.co.uk/news/article-8622873/Nasal-spray-prevent-people-catching-coronavirus-scientists-claim.html Ngày truy cập:19/8/2020