Ngộ độc thực phẩm có thể nguy hiểm tính mạng

Ngộ độc thực phẩm có thể nhận biến bằng các triệu chứng nôn mửa, tiêu chảy, đau quặn bụng dữ dội, đau đầu… Trong một số trường hợp, cơ thể bạn có thể tự khỏi, nhưng một số ca nặng có thể gây nguy hiểm tính đến mạng nếu không được can thiệp để kịp thời điều trị.

Ngộ độc thực phẩm là gì?

Khi chúng ta ăn những loại thực phẩm bị ô nhiễm, hư hỏng hoặc độc hại có thể sẽ gây ra tình trạng và biểu hiện ngộ độc thực phẩm hay còn gọi là trúng thực. Các triệu chứng phổ biến nhất của ngộ độc thực phẩm bao gồm buồn nôn, tiêu chảy và nôn mửa.

Trong trường hơp bị ngộ độc nhẹ, bạn sẽ rất khó phát hiện và có thể tự hồi phục mà không cần điều trị. Tuy nhiên, đối với các ca ngộ độc nặng, các biểu hiện sẽ trở nên dữ dội hơn và bạn cần nhập viện để điều trị kịp thời.

Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thức ăn thường gây ra cá triệu chứng như đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy và đau quặn bụng dữ dội

Các triệu chứng và mức độ có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ ngộ độc. Khoảng thời gian để các triệu chứng xuất hiện có thể dao động từ ít nhất là từ 1 giờ đến lâu nhất là 28 ngày. Các trường hợp ngộ độc thông thường sẽ có các triệu chứng sau:

Đau bụng và chuột rút

• Cảm giác đau bụng xung quanh thân mình hoặc khu vực bên dưới xương sườn nhưng ở trên xương chậu.
• Trong trường hợp ngộ độc thực phẩm, các sinh vật có hại có thể tạo ra chất độc gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột của bạn. Điều này có thể dẫn đến viêm đau trong dạ dày của bạn và gây đau bụng.
• Những người bị ngộ độc thực phẩm cũng có thể bị chuột rút, vì cơ bụng co lại để tăng tốc độ chuyển động tự nhiên của ruột để tống khứ các sinh vật có hại ra ngoài càng nhanh càng tốt.
• Không phải trường hợp ngộ độc thực phẩm nào cũng bị đau bụng hoặc chuột rút.

Tiêu chảy nhiều lần hoặc liên tục

• Khi bạn đi tiêu phân lỏng, nhiều nước từ 3 lần trở lên trong 24h hoặc kèm theo các triệu chứng đầy hơi, đau quặn bụng. Đây là một triệu chứng điển hình của ngộ độc thực phẩm.
• Tiêu chảy xảy ra khi tình trạng viêm làm cho ruột của bạn hoạt động kém hiệu quả hơn trong việc tái hấp thu nước và các chất lỏng khác mà nó tiết ra trong quá trình tiêu hóa.
• Vì bạn mất nhiều chất lỏng hơn bình thường khi mắc bệnh này nên bạn có nguy cơ bị mất nước. Do đó, điều quan trọng là phải uống nhiều nước để giữ đủ nước.
• Ngoài việc bổ sung nước thì nhấm nháp thức ăn lỏng như súp, cháo lỏng có thể giúp chống lại tình trạng mất nước và cung cấp cho bạn một chút năng lượng nếu bạn không thể dung nạp thức ăn rắn.
• Để kiểm tra xem bạn có bị rơi vào tình trạng mất nước hay không, hãy theo dõi màu sắc của nước tiểu màu vàng nhạt hoặc trong. Nếu nước tiểu của bạn sẫm màu hơn mức này thì đó có thể là biểu hiện của tình trạng mất nước.

Nôn mửa

• Những người bị ngộ độc thường bị nôn mửa là điều tự nhiên. Đó là một cơ chế bảo vệ xảy ra khi cơ thể bạn cố gắng loại bỏ các sinh vật nguy hiểm hoặc chất độc mà nó phát hiện là có nguy hại cho cơ thể.
• Trên thực tế, ngộ độc thực phẩm thường dẫn đến cơn nôn mửa. Nếu bạn bị nôn liên tục và không thể giữ được chất lỏng, bạn nên tìm sự trợ giúp của bác sĩ hoặc dược sĩ để tránh bị mất nước.

Đau đầu là biểu hiện của ngộ độc

• Bạn có thể đặc biệt dễ bị đau đầu nếu bị nôn mửa và tiêu chảy. Cả hai biểu hiện này đều làm tăng nguy cơ mất nước trong cơ thể.
• Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng người ta cho rằng mất nước có thể ảnh hưởng trực tiếp đến não của bạn, khiến nó mất chất lỏng và tạm thời co lại.
• Ngoài ra, đau đầu có thể đến từ nhiều nguyên nhân bệnh lý khác nhau như stress.

Ăn mất ngon và ốm

• Những người bị trúng thực thường có biểu hiện chán ăn và các triệu chứng khác của bệnh tật như mệt mỏi, uể oải. Điều này xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn giải phóng chất hóa học được gọi là cytokinephản giúp điều chỉnh phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại nhiễm trùng đã xâm nhập vào cơ thể bạn.

Các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm có thể làm đe dọa tính mạng

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số biểu hiện bên dưới, bạn nên liên hệ với bác sĩ hoặc đến trung tâm y yế ngay lập tức để được theo dõi và điều trị kịp thời.

• Tiêu chảy kéo dài hơn ba ngày
• Sốt cao hơn 40°C
• Khó nhìn hoặc nói
• Các triệu chứng mất nước nghiêm trọng , có thể bao gồm khô miệng , đi tiểu ít hoặc không có nước tiểu và khó giữ chất lỏng
• Nước tiểu có máu

Nguyên nhân nào gây ra ngộ độc thực phẩm?

Hầu hết các vụ ngộ độc có thể bắt nguồn từ một trong ba nguyên nhân chính sau:

Vi khuẩn

Cho đến nay, vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến nhất của ngộ độc. Các vi khuẩn nguy hiểm như e. coli, listeria và salmonella… Salmonella cho đến nay vẫn là thủ phạm lớn nhất của các vụ ngộ độc thức ăn nghiêm trọng. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính có khoảng 1.000.000 trường hợp trúng thực, bao gồm gần 20.000 trường hợp phải nhập viện, có thể được xác định là do nhiễm khuẩn salmonella hàng năm. Ngoài ra campylobacter và c. botulinum là hai loại vi khuẩn ít được biết đến và có khả năng gây chết người có thể ẩn náu trong thực phẩm của chúng ta và gây ra ngộ độc thịt.

Ký sinh trùng

Ngộ độc thức ăn do ký sinh trùng không phổ biến như ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn, nhưng ký sinh trùng lây lan qua thực phẩm vẫn rất nguy hiểm đối với cơ thể. Toxoplasmalà loại ký sinh trùng thường thấy nhất trong các trường hợp ngộ độc. Nó thường được tìm thấy trong hộp cát vệ sinh cho mèo. Ký sinh trùng có thể sống trong đường tiêu hóa của bạn mà không bị phát hiện trong nhiều năm. Tuy nhiên, những người có hệ thống miễn dịch suy yếu và phụ nữ mang thai có nguy cơ bị tác dụng phụ nghiêm trọng nếu ký sinh trùng cư trú trong ruột của họ.

Virus

Trúng thực cũng có thể do virus gây ra. Các norovirus , hay còn gọi là virus norwalk, gây ra hơn 19 triệu trường hợp ngộ độc thực phẩm mỗi năm. Trong một số trường hợp hiếm hoi, nó có thể dẫn đến tử vong. Sapovirus, rotavirus và astrovirus mang lại các triệu chứng tương tự, nhưng chúng ít phổ biến hơn. Virus viêm gan A là một tình trạng nghiêm trọng có thể lây truyền qua đường ăn uống.

Làm thế nào thực phẩm bị trở nên nhiễm bẩn?

Nhiệt từ quá trình nấu nướng thường tiêu diệt mầm bệnh trên thực phẩm. Thực phẩm ăn sống là nguồn gốc gây ngộ độc phổ biến vì chúng không qua quá trình nấu nướng tạo nhiệt giúp góp phần tiêu diệt các mầm bệnh trên thực phẩm.

Thịt , trứng và các sản phẩm từ sữa thường xuyên bị ô nhiễm. Nước cũng có thể bị nhiễm các sinh vật gây bệnh.

Những ai có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm?

Bất cứ ai cũng có thể bị trúng thực. Đối với những người có hệ thống miễn dịch bị ức chế hoặc mắc bệnh tự miễn dịch có thể có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn và nguy cơ biến chứng do trúng thực nhiều hơn.

• Phụ nữ mang thai thường gặp nhiều rủi ro hơn vì cơ thể của họ đang phải đối phó với những thay đổi trong quá trình trao đổi chất và hệ tuần hoàn trong gia đoạn thai kỳ.
• Người cao tuổi cũng phải đối mặt với nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm cao hơn vì hệ thống miễn dịch của họ lúc này thường không thể phản ứng nhanh với các sinh vật truyền nhiễm.
• Trẻ em cũng được coi là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh ngộ độc cao vì hệ thống miễn dịch của chúng chưa phát triển toàn diện được như người lớn. Thông thường, trẻ nhỏ dễ bị ảnh hưởng bởi tình trạng mất nước do nôn mửa và tiêu chảy.

Làm thế nào để chẩn đoán ngộ độc thực phẩm?

Bác sĩ có thể chẩn đoán loại ngộ độc thức ăn dựa trên các triệu chứng biểu hiện của bạn. Trong trường hợp nghiêm trọng, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân và xét nghiệm thực phẩm bạn đã ăn có thể được tiến hành để xác định nguyên nhân và tìm ra giải pháp tối ưu cho việc điều trị nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm.

Bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm nước tiểu để đánh giá xem bạn có đang bị mất nước do ngộ độc thực phẩm hay không.

Xử lý ngộ độc thực phẩm như thế nào?

• Ngộ độc thực phẩm thông thường có thể được điều trị tại nhà và hầu hết các trường hợp sẽ tự được chữa khỏi trong vòng 3 – 5 ngày.
• Nếu bạn bị ngộ độc thực phẩm, điều quan trọng là bạn cần phải cung cấp đủ nước cho cơ thể, đặc biệt uống các loại thức uống có nhiều chất điện giải để bổ sung nước sẽ rất tốt. Nước trái cây và nước dừa có thể giúp cơ thể phục hồi carbohydrate và giúp giảm tình trạng mệt mỏi .
• Ngoài ra bạn cần tránh caffein vì nó có thể gây kích ứng đường tiêu hóa. Các loại trà đã khử caffein với các loại thảo mộc nhẹ nhàng như hoa cúc, bạc hà và bồ công anh có thể giúp bạn làm dịu cơn đau bụng.
• Thuốc không kê đơn như imodium và pepto – bismol có thể giúp bạn kiểm soát tiêu chảy và giảm buồn nôn. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng các loại thuốc này, vì cơ thể chúng sẽ gây tình trạng nôn mửa và tiêu chảy để có thể đào thải các chất độc đang có trong cơ thể ra ngoài. Ngoài ra, việc sử dụng những loại thuốc này có thể làm che giấu mức độ nghiêm trọng của bệnh và khiến bạn trì hoãn việc tìm kiếm sự điều trị của bác sĩ hoặc trung tâm y tế.
• Những người bị ngộ độc thực phẩm cũng cần được nghỉ ngơi nhiều.
• Trong những trường hợp ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng, người bệnh có thể yêu cầu bổ sung nước bằng dịch truyền tĩnh mạch tại các trung  tâm y tế. Trường hợp xấu nhất của ngộ độc thực phẩm là bạn có thể phải nhập viện lâu hơn so với mức độ hồi phục thông thường.

Ăn gì tốt khi bị ngộ độc thức ăn?

Tốt nhất là bạn nên từ từ ngừng ăn thức ăn rắn cho đến khi hết nôn mửa và tiêu chảy. Thay vào đó khi đã dần hồi phục bạn hãy dùng những thức ăn dễ tiêu hóa, nhạt và ít chất béo, chẳng hạn như: bánh mặn, chuối, cơm, cháo bột yến mạch, canh gà, rau luộc, bánh mì nướng, nước trái cây pha loang, đồ uống có chất điện giải,

Ăn gì không tốt khi bị ngộ độc thực phẩm?

Để tránh cho dạ dày của bạn trở nên khó chịu hơn, hãy cố gắng tránh những thực phẩm khó tiêu hóa sau đây, ngay cả khi bạn nghĩ rằng tình trạng bệnh của mình đã có tiến triển tốt hơn: các sản phẩm từ sữa, đặc biệt là sữa và pho mát, đồ ăn nhiều chất béo, thực phẩm có hàm lượng đường cao, thức ăn cay, đồ chiên. Ngoài ra, bạn cần tránh các loại nước chứa caffeine như soda, nước tăng lực, cà phê,…

Làm thế nào để có thể ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm?

Rửa sạch thực phẩm và hạn chế ăn các loại thức ăn sống như sushi, thịt bò không được nấu chín

• Cách tốt nhất để ngăn ngừa ngộ độc thức ăn là xử lý, bảo quản thực phẩm của bạn một cách an toàn và tránh tiêu thụ bất kỳ thực phẩm nào bị nghi ngờ không an toàn.
• Một số loại thực phẩm có nhiều khả năng gây ngộ độc thực phẩm do cách sản xuất và chế biến chúng.
• Luôn rửa tay trước khi nấu hoặc ăn thức ăn. Đảm bảo rằng thực phẩm của bạn được đậy kín và bảo quản đúng cách. Nấu chín kỹ thịt và trứng.
• Bất cứ vật gì tiếp xúc với các sản phẩm sống cần được khử trùng trước khi sử dụng để chế biến thành các loại thức ăn để tiêu thụ.
• Đảm bảo luôn rửa trái cây và rau quả thật kỹ trước khi dùng.

Các loại thực phẩm khác có khả năng gây ngộ độc thực phẩm bao gồm:

• Sushi và các sản phẩm từ cá được phục vụ ăn sống hoặc nấu chưa chín.
• Thịt nguội và xúc xích không được làm nóng hoặc nấu chín.
• Sữa, pho mát và nước trái cây chưa tiệt trùng.
• Trái cây và rau sống chưa được rửa sạch sẽ.

Qua bài viết này, bạn đã có những thông tin hữu ích về ngộ độc thực phẩm. Chúc bạn có nhiều sức khỏe nhé.

Nguồn tham khảo

Food Poisoning: Types, Symptoms, & Treatment https://www.healthline.com/health/food-poisoning#transmission Ngày truy cập  05/04/2021

10 Signs and Symptoms of Food Poisoning https://www.healthline.com/nutrition/food-poisoning-signs-symptoms#TOC_TITLE_HDR_4 Ngày truy cập  05/04/2021